Konflikt po umowie dożywocia - siostra nie chce się wyprowadzić, co zrobić?

Umowa dożywocia dla rodziców i jej treść

Treść prawa dożywocia, a więc zakres zobowiązania się nabywcy nieruchomości do dożywotniego utrzymania zbywcy lub bliskich mu osób, określa z reguły, i to w sposób bardzo szczegółowy, umowa dożywocia. Dotyczą jej przepisy Kodeksu cywilnego. Postanowienia umowy są w takim wypadku wiążące nie tylko dla stron, czyli dla zbywcy i nabywcy nieruchomości, ale także dla osoby bliskiej zbywcy, jeżeli dożywocie zostało dla takiej osoby zastrzeżone (art. 908 § 3). Zakres obowiązków nabywcy nieruchomości co do utrzymania zbywcy i ewentualnie jego bliskich, a więc osób nazywanych dożywotnikami, powinien sięgać tak daleko, aby nie musiały one poszukiwać środków utrzymania dodatkowo gdzie indziej. Umowa powinna dokładnie określać rodzaj i wielkość świadczeń, a w miarę możliwości także regulować zakres zmian – w razie wygaśnięcia prawa dożywocia w stosunku do jednego z dożywotników. Art. 908 jest przepisem względnie obowiązującym (por. wyroki SN z 8 grudnia 2004 r., sygn. akt I CK 296/04, LexPolonica nr 2117208; z 9 maja 2008 r., sygn. akt III CSK 359/07, LexPolonica nr 2020385). Oznacza to, że w braku odpowiednich postanowień umownych (dla ważności umowy dożywocia dokładne określenie świadczeń nabywcy nieruchomości nie jest konieczne) nabywca nieruchomości jest zobowiązany do świadczeń określonych w art. 908 § 1. Obciążenia nieruchomości użytkowaniem, którego wykonywanie jest ograniczone do części nieruchomości (obciążenie całej nieruchomości godziłoby w istotę umowy dożywocia), służebnością mieszkania lub służebnością osobistą, nabywca mógłby dokonać jedynie w drodze umowy. Obciążenia takie nie mieszczą się w przewidzianym w § 1 zobowiązaniu się nabywcy do zapewnienia zbywcy dożywotniego utrzymania.

Z art. 908, a zwłaszcza z zestawienia § 1 i 3, wynika, że dożywocie, określane też prawem dożywocia, może być ustanowione na rzecz zbywcy, na rzecz zbywcy i osoby (osób) mu bliskiej oraz tylko na rzecz osoby bliskiej, przy czym za osobę bliską uważa się nie tylko krewnego czy też powinowatego w rozumieniu przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ale również osobę, z którą zbywca pozostaje w ścisłych stosunkach osobistych mających trwały charakter (np. konkubinat).

Ustanowienie dożywocia dla innych osób

W świetle art. 908 niedopuszczalne jest ustanowienie (zastrzeżenie) dożywocia na rzecz osoby trzeciej niepozostającej ze zbywcą nieruchomości w stosunku bliskości. Oczywiście nie jest wyłączona możliwość zastrzeżenia w umowie dożywocia na rzecz osoby trzeciej, niebędącej osobą bliską zbywcy nieruchomości, świadczenia niemającego charakteru dożywocia.

Przy zastrzeżeniu dożywocia na rzecz osoby obcej, zwłaszcza przy ustanowieniu takiej osoby jedynym użytkownikiem, może wchodzić w grę zagadnienie ważności całej umowy. Dla rozstrzygnięcia takiego zagadnienia decydujące znaczenie będą mieć okoliczności towarzyszące zawarciu umowy i zamiar stron (art. 65).

W celu udzielenia dokładniejszej odpowiedzi uprzejmie proszę o przesłanie umowy.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.