Czy można założyć działalność konkurencyjną do działalności pracodawcy?

Umowa o pracę a zakaz konkurencji

W pierwszej kolejności odnieśmy się do przepisów. W myśl art. 101¹ Kodeksu pracy „w zakresie określonym w odrębnej umowie pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność (zakaz konkurencji)”.

Jak podaje art. 101³ umowy, o których mowa w art. 101¹ § 1 i w art. 101² § 1, wymagają pod rygorem nieważności formy pisemnej.

Z uwagi na rygor nieważności w razie niezachowania formy pisemnej SN stwierdził, że umowa o zakazie konkurencji nie może być zawarta w sposób dorozumiany (wyrok z 10.09.2004 r., sygn. akt I PK 592/03).

Jak wskazał WSA w Katowicach w wyroku z dnia 07.11.2018 r., sygn. akt III Apa 29/18:

„Umowa o zakazie konkurencji jest odrębną umową w tym znaczeniu, że stanowi odrębne zobowiązanie, a nie dlatego, że każdorazowo musi być sporządzona w odrębnym dokumencie. »Odrębna« umowa o zakazie konkurencji może być zawarta (zamieszczona) w dokumencie umowy o pracę i przez podpisanie umowy o pracę dochodzi jednocześnie do zobowiązania się treścią umowy o zakaz konkurencji. Rygor nieważności dla umowy o zakazie konkurencji wynika tylko z braku formy pisemnej (art. 101(3) k.p.), nie zaś z braku zawarcia jej w odrębnej umowie (dokumencie)”.

Umowa o zakazie konkurencji

Z powyższych regulacji wynika zatem jednoznacznie, że umowa o zakazie konkurencji nie może mieć charakteru dorozumianego. Obligatoryjnie taki zakaz musi mieć formę pisemną (czy to jako osobny dokument, czy też jako załącznik do umowy o pracę).

Jeżeli zakaz konkurencji nie został ustanowiony w umowie o pracę ani też pracownik z pracodawcą nie zawarł żadnej osobnej umowy pisemnej w tym zakresie, to zakaz konkurencji nie obowiązuje.

Co do zasady pracownik nie ma obowiązku informowania pracodawcy o założeniu działalności gospodarczej. Pracownik ma jednak obowiązek wycofania informacji PIT-2 (pracodawca nie będzie obniżał zaliczki od kwoty wolnej, ponieważ kwota wolna będzie stosowana w ramach działalności gospodarczej), co wynika wprost z treści art. 32 ust. 4 ustawy PIT. Pracownik nie musi jednak podawać pracodawcy powodu wycofania informacji PIT-2.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼