Kto ponosi koszty transportu zwłok i pochówku za granicą?

Prawo pochowania zwłok

Kwestię prawa do pochówku reguluje ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Zgodnie z art. 10 tej ustawy – prawo pochowania zwłok ludzkich ma najbliższa pozostała rodzina osoby zmarłej, a mianowicie:

1. pozostały małżonek(ka);
2. krewni zstępni;
3. krewni wstępni;
4. krewni boczni do 4 stopnia pokrewieństwa;
5. powinowaci w linii prostej do 1 stopnia.

Zgodnie z orzecznictwem przyjmuje się, że przepis powyższy ustala kolejność osób uprawnionych do pochówku, przy czym uprawnienia te przysługują osobie wymienionej w dalszej kolejności wtedy, gdy brak jest osoby wymienionej w bliższej kolejności albo osoba ta prawa tego nie chce lub nie może wykonać (wyrok SN z 25 września 1972 r., OSNC 1973/6/109). Zgodnie z wyrokiem z dnia 2 lutego 2006 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku (II SA/Bk 728/05) ewentualny spór między osobami, którym przysługuje prawo pochowania zwłok i prawo ekshumacji nie może być rozstrzygnięty w postępowaniu administracyjnym. Prawo pochowania zwłok osoby zmarłej (wraz z prawem do ekshumacji) oraz pamięć o niej stanowi bowiem dobro osobiste, chronione przepisami prawa cywilnego (art. 23 i 24 K.c.), a do ochrony dóbr osobistych powołany jest sąd powszechny cywilny.

W świetle powyższych przepisów zaznaczyć zatem należy, że żona posiada prawo do pochowania zmarłego w pierwszej kolejności.

Jeżeli natomiast chodzi o zwrot kosztów, trzeba sięgnąć do przepisów Kodeku cywilnego. Otóż zgodnie z art. 922 § 3 Kodeksu cywilnego (K.c.): „do długów spadkowych należą także koszty pogrzebu spadkodawcy w takim zakresie, w jakim pogrzeb ten odpowiada zwyczajom przyjętym w danym środowisku, koszty postępowania spadkowego, obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek oraz obowiązek wykonania zapisów zwykłych i poleceń, jak również inne obowiązki przewidziane w przepisach księgi niniejszej”.

Koszty transportu i pogrzebu

Koszty pogrzebu są zatem rozliczane między spadkobiercami. Trzeba zauważyć, że w przepisie tym mowa o kosztach pogrzebu w takim zakresie, w jakim pogrzeb ten odpowiada zwyczajom przyjętym w danym środowisku. W tej sytuacji transport zwłok za granicę oraz pochówek za granicą wykracza poza zwyczaje przyjęte w danym środowisku, w związku z czym wydaje się, że żona zmarłego nie ma prawa obciążyć Państwa kosztami transportu zwłok.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼