• Autor: Marcin Sądej
W wypadku zginął mój brat, który pozostawał w związku małżeńskim z osobą mieszkającą poza granicami RP. Rodzina (rodzeństwo) chce pochować brata w Polsce, jednak żona nie zgadza się na takie rozwiązanie i chce przetransportować zwłoki za granicę i tam pochować zmarłego. Czy może kosztami transportu i pogrzebu poza Polską obciążyć solidarnie całe rodzeństwo?
Kwestię prawa do pochówku reguluje ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Zgodnie z art. 10 tej ustawy – prawo pochowania zwłok ludzkich ma najbliższa pozostała rodzina osoby zmarłej, a mianowicie:
Zgodnie z orzecznictwem przyjmuje się, że przepis powyższy ustala kolejność osób uprawnionych do pochówku, przy czym uprawnienia te przysługują osobie wymienionej w dalszej kolejności wtedy, gdy brak jest osoby wymienionej w bliższej kolejności albo osoba ta prawa tego nie chce lub nie może wykonać (wyrok SN z 25 września 1972 r., OSNC 1973/6/109). Zgodnie z wyrokiem z dnia 2 lutego 2006 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku (II SA/Bk 728/05) ewentualny spór między osobami, którym przysługuje prawo pochowania zwłok i prawo ekshumacji nie może być rozstrzygnięty w postępowaniu administracyjnym. Prawo pochowania zwłok osoby zmarłej (wraz z prawem do ekshumacji) oraz pamięć o niej stanowi bowiem dobro osobiste, chronione przepisami prawa cywilnego (art. 23 i 24 K.c.), a do ochrony dóbr osobistych powołany jest sąd powszechny cywilny.
W świetle powyższych przepisów zaznaczyć zatem należy, że żona posiada prawo do pochowania zmarłego w pierwszej kolejności.
Jeżeli natomiast chodzi o zwrot kosztów, trzeba sięgnąć do przepisów Kodeku cywilnego. Otóż zgodnie z art. 922 § 3 Kodeksu cywilnego (K.c.): „do długów spadkowych należą także koszty pogrzebu spadkodawcy w takim zakresie, w jakim pogrzeb ten odpowiada zwyczajom przyjętym w danym środowisku, koszty postępowania spadkowego, obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek oraz obowiązek wykonania zapisów zwykłych i poleceń, jak również inne obowiązki przewidziane w przepisach księgi niniejszej”.
Koszty pogrzebu są zatem rozliczane między spadkobiercami. Trzeba zauważyć, że w przepisie tym mowa o kosztach pogrzebu w takim zakresie, w jakim pogrzeb ten odpowiada zwyczajom przyjętym w danym środowisku. W tej sytuacji transport zwłok za granicę oraz pochówek za granicą wykracza poza zwyczaje przyjęte w danym środowisku, w związku z czym wydaje się, że żona zmarłego nie ma prawa obciążyć Państwa kosztami transportu zwłok.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami rachunkowymi. Na co dzień zajmuje się obsługą prawną spółek handlowych. Publikuje artykuły o tematyce podatkowej. Udziela porad z zakresu prawa podatkowego, handlowego oraz cywilnego.
Zapytaj prawnika