Odwołanie darowizny z powodu rażącej niewdzięczności

Definicja umowy darowizny

Sprawy majątkowe należą do niezwykle delikatnych i trudnych, zwłaszcza jeśli w grę wchodzą również sprawy rodzinne.

Umowa darowizny została opisana w art. 888 i następnych Kodeksu cywilnego (K.c.). Przez umowę darowizny darczyńca dokonuje bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Z Pani punktu widzenia ważniejsze są przepisy dotyczące możliwości odwołania darowizny. Istnieje taka możliwość na przykład na podstawie art. 898 K.c. – z powodu rażącej niewdzięczności obdarowanego. Zgodnie z jego treścią darczyńca może odwołać darowiznę, nawet już wykonaną, jeśli obdarowany dopuścił się wobec niego rażącej niewdzięczności.

Zobacz też: Umowa darowizny a opieka nad darczyńcą

Rażąca niewdzięczność jako powód odwołania darowizy

Niewdzięczność winna być rzeczywiście rażąca, należałoby wskazać, na czym ona polegała i jak się objawiała. Należy złożyć oświadczenie w formie pisemnej ze wskazaniem właśnie przyczyn odwołania oraz zakreśleniem terminu. Jako że przedmiotem darowizny były pieniądze, zasadniczo należałoby domagać się ich zwrotu. Rozumiem jednak, że w tej sytuacji byłoby to znacznie utrudnione. Dlatego można to zrobić w ten sposób, że głównym żądaniem byłby zwrot pieniędzy, ewentualnie można zwolnić się ze świadczenia poprzez przekazanie na Pani rzecz połowy wartości nieruchomości. Przyznam, że nie zetknęłam się z tym, żeby domagać się przekazania na rzecz innej osoby. Teoretycznie nie byłoby to zabronione, ale w praktyce nie wiem, jak sąd mógłby się do tego odnieść. Nie byłoby jednakże przeszkód, aby potem ten udział otrzymała synowa lub też aby przekazała go Pani na wnuka. Rozumiem, że w chwili obecnej dla Pani byłoby lepiej, a także wygodniej, otrzymać zwrot udziału w domu, dla Pani syna może też wygodniej niż zwracać pieniądze. Jednak w mojej ocenie mogłaby wystąpić pewna trudność, gdyby żądanie przekazania nieruchomości występowało jako żądanie główne. Można tak to sformułować w ugodzie, strony mogą się na to zgodzić, ale nie mam pewności, czy sąd uwzględniłby takie żądanie, gdyż przedmiotem darowizny były pieniądze.

Domaganie się zwrotu darowanych pieniędzy

Dlatego w mojej ocenie bezpieczniej byłoby najpierw domagać się zwrotu pieniędzy. Pragnę zaznaczyć, że odwołanie darowizny następuje poprzez złożenie pisemnego oświadczenia, ale jeśli obdarowany nie chce zwrócić przedmiotu darowizny, konieczne jest wszczęcie postępowania sądowego o zwrot przedmiotu darowizny lub też zapłatę. Pani jest jakby w odwrotnej sytuacji, ale swoje żądanie można właśnie uzasadniać tym, że w tych okolicznościach, jako że pieniądze zostały spożytkowane na nieruchomość, byłoby też dla Pani syna łatwiej przekazać swój udział niż spłacać pieniądze. Bardzo możliwe, że uda się to załatwić w ten sposób, ale nie mogę dać Pani gwarancji (wolę tutaj być nieco ostrożna).

Jak załatwić odwołanie darowizny?

Tak więc należałoby załatwić sprawę w następujący sposób: najpierw wysłać pismo do syna, w którym zawrze Pani odwołanie darowizny ze wskazaniem rażącej niewdzięczności oraz wezwanie do zwrotu przedmiotu darowizny. Następnie można wysłać wezwanie do zapłaty (gdyż w tej sytuacji wiadomym jest, że syn pieniędzy nie odda), w którym równocześnie przedstawi Pani propozycję zwrotu pieniędzy lub też ewentualność w postaci przekazania udziału w nieruchomości. Fakt, że jest to mniej, niż Pani przekazała, sprawia, że jest to korzystniejsze dla syna. W razie niewykonania zwrotu darowizny konieczny byłby pozew do sądu. W postępowaniu takim należy wykazać, że była darowizna, darowizna została potem odwołana, wskazać oznaki rażącej niewdzięczności, a także wysokość kwoty. Można korzystać z wszelkich dostępnych dowodów – zeznań stron, świadków, treści SMS-ów, e-maili, w zależności od tego, czym Pani dysponuje.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.