Pismo procesowe o obraźliwej treści

Najpierw może przedstawię regulacje cywilne i karne obejmujące naruszenie dóbr osobistych, a potem przez ich pryzmat udzielę odpowiedzi n na Pan pytania: Kodeks cywilny w obszarze ochrony dóbr osobistych stanowi:

„Art. 23. [Dobra osobiste człowieka]

Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.

Art. 24. [Ochrona dóbr osobistych]

§ 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

§ 2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.

§ 3. Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach, w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym”.

Kodeks karny zaś przewiduje karalność za następujące czyny:

„Art. 212. [Zniesławienie]

§ 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

§ 3. W razie skazania za przestępstwo określone w § 1 lub 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.

§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 odbywa się z oskarżenia prywatnego.

Art. 213. [Wyłączenie bezprawności zniesławienia]

§ 1. Nie ma przestępstwa określonego w art. 212 § 1, jeżeli zarzut uczyniony niepublicznie jest prawdziwy.

§ 2. Nie popełnia przestępstwa określonego w art. 212 § 1 lub 2, kto publicznie podnosi lub rozgłasza prawdziwy zarzut:

1) dotyczący postępowania osoby pełniącej funkcję publiczną lub

2) służący obronie społecznie uzasadnionego interesu.

Jeżeli zarzut dotyczy życia prywatnego lub rodzinnego, dowód prawdy może być przeprowadzony tylko wtedy, gdy zarzut ma zapobiec niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia człowieka albo demoralizacji małoletniego.

Art. 214. [Zniewaga ze względu na formę zarzutu]

Brak przestępstwa wynikający z przyczyn określonych w art. 213 nie wyłącza odpowiedzialności sprawcy za zniewagę ze względu na formę podniesienia lub rozgłoszenia zarzutu.

Art. 215. [Ogłoszenie wyroku w sprawach o zniesławienie]

Na wniosek pokrzywdzonego sąd orzeka podanie wyroku skazującego do publicznej wiadomości.

Art. 216. [Zniewaga]

§ 1. Kto znieważa inną osobę w jej obecności albo choćby pod jej nieobecność, lecz publicznie lub w zamiarze, aby zniewaga do osoby tej dotarła, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

§ 2. Kto znieważa inną osobę za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

§ 3. Jeżeli zniewagę wywołało wyzywające zachowanie się pokrzywdzonego albo jeżeli pokrzywdzony odpowiedział naruszeniem nietykalności cielesnej lub zniewagą wzajemną, sąd może odstąpić od wymierzenia kary.

§ 4. W razie skazania za przestępstwo określone w § 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.

§ 5. Ściganie odbywa się z oskarżenia prywatnego”.

Po zapoznaniu się z powyższym – oceni Pan, na ile ma Pan szanse i którą z dróg wybrać, czy też może obie jednocześnie. Moje zaś odpowiedzi na Pana pytania są następujące:

Czy zostały tu naruszone moje dobra osobiste?

W mojej ocenie ucierpiał Pana wizerunek i cześć, bowiem Pana rozwód i życie osobiste nie powinno być przedmiotem wywodów faktycznych w postępowaniu o dział spadku. Dlatego w myśl art. 24 Kodeksu cywilnego ma Pan prawo zażądać, by przed tymże sądem, przed którym toczy się postępowanie spadkowe, nastąpiło złożenie odpowiedniego świadczenia przez autorów owego pomówienia. Jeżeli osoby te wykonają owo wezwanie – to sprawa staje się zakończona.

Czy mogę dochodzić swoich praw w sądzie lub zgłosić to do prokuratury?

Tak jak pisałam w powyższym – o ile osoby te wykonają owo wezwanie – o tyle sprawa jest zakończona. Jednak w razie dalszych pomówień i negatywnych zachowań – ma Pan prawo wszcząć odrębne postępowanie zmierzającego do uzyskania satysfakcjonującego orzeczenia. Proszę jednak zwrócić uwagę, że odszkodowanie przewidziano tylko za szkodę majątkową.

Niezależnie od tego ma Pan prawo – w razie dalszych problemów z tymi osobami – wytoczyć z prywatnego oskarżenia sprawę karną o zniesławienie lub zniewagę. W mojej ocenie – jednak bardziej sytuacja ma charakter zniesławienia niż tego drugiego. Mam jednak nadzieje, że osoba wezwana do złożenia oświadczenia woli zreflektuje się i sprostuje swoje wywody z pisma złożonego w toku sprawy o dział spadku.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼