Podważenie lojalności wobec pracodawcy - czy to zniesławienie?

Zniesławienie i podważenie lojalności wobec pracodawcy

Moim zdaniem zostały spełnione znamiona przestępstwa zniesławienia poprzez rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji mogących poniżyć Panią w środowisku zawodowym i jeżeli jest Pani w stanie wykazać, kto rozpowszechniał te nieprawdziwe informacje, powinna Pani chronić swoje dobre imię. Co więcej, to nie Pani ma udowodnić, że Pani głosowała tak, a nie inaczej, gdyż jeżeli wykaże Pani, kto pomawiał Panią, to ta osoba będzie musiała według mnie wykazać, że informacje te są prawdziwe (głosowała Pani przeciwko ówczesnemu dyrektorowi).

Zgodnie z art. 212 Kodeksu karnego (K.k.):

„§ 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

§ 3. W razie skazania za przestępstwo określone w § 1 lub 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.

§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 odbywa się z oskarżenia prywatnego”.

Zobacz też: Podważanie kompetencji nauczyciela przez rodzica

Ochrona dobrego imienia

Przedmiotem ochrony występku zniesławienia jest dobre imię (tzw. cześć zewnętrzna) osoby fizycznej, grupy osób, instytucji, osoby prawnej, a także jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Zarówno pojęcie czci, jak i dobrego imienia są nieostre. W doktrynie prawa karnego przyjmuje się podział na cześć zewnętrzną (chronioną za pomocą penalizacji zniesławienia) oraz cześć wewnętrzną (chronioną za pomocą penalizacji zniewagi).

Pojęcie czci jest rozumiane jako szacunek, poważanie, poszanowanie, uznanie, kult, uwielbienie. Równocześnie jako synonimy czci podawane są też takie pojęcia, jak honor, dobre imię, godność osobista (Słownik..., t. 1, red. M. Szymczak, 1979, s. 337-338). Dobre imię jest niewątpliwie jednym z synonimów sławy, jaką dany podmiot ma w otaczającym go świecie, a którą może naruszyć zniesławienie. Mieści się także w pojęciu czci egotycznej, gdyż sprawca narusza również dobre imię pokrzywdzonego w jego odczuciu subiektywnym. Ochrona czci i dobrego imienia przysługuje każdemu człowiekowi, niezależnie od tego, jaką cieszy się on opinią (M. Surkont, Cześć i godność osobista jako przedmioty ochrony prawnokarnej, NP 1980, nr 4, s. 54; wyrok SN z dnia 3 listopada 2004 r., IV KK 132/04, OSNKW 2004, nr 1, poz. 1982).

Zniesławienie – pomawianie i kłamstwa

Czynność sprawcza zniesławienia sprowadza się do pomawiania o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego do danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Zniesławienie, na co wskazuje sama nazwa tego występku, godzi w sławę innego podmiotu, postrzeganą jako jego dobre imię i domniemanie wszelkich cech pozytywnych. Wynika z tego, że zniesławić można wyłącznie inną osobę, za pośrednictwem osób trzecich, a więc zarzut nie może być skierowany wyłącznie do pomawianego. Analizując treść art. 212 § 1 K.k. w powiązaniu z treścią art. 213 § 2 K.k., można skonstatować, że pomawianie polega na podnoszeniu zarzutu bądź na jego rozgłoszeniu (zob. komentarz do art. 213 k.k.). Pomawianie to pojęcie wieloznaczne. W jego zakresie znaczeniowym mieści się oskarżanie, zarzucanie, przypisywanie, posądzanie, podejrzewanie o postępowanie lub właściwości negatywnie rzutujące na ocenę podmiotu, mające charakter poniżający w opinii publicznej, podrywający zaufanie społeczne. Treścią pomówienia z reguły są informacje nieprawdziwe.

Zarzut odnosi się na ogół do określonego zachowania, np. postępowania nagannego, sprzecznego z zasadami współżycia społecznego czy prakseologią zawodową. Nie musi to być zachowanie sprzeczne z prawem, gdyż wystarczy, aby informacja o tym była zdolna poniżyć pokrzywdzonego lub narazić go na utratę potrzebnego zaufania. Drugi rodzaj zarzutu polega na odniesieniu się sprawcy do właściwości pokrzywdzonego. Skierowany jest więc do jego zindywidualizowanych cech. Są to przymioty mające swoje źródło w osobowości pokrzywdzonego, przy czym również muszą stawiać go w oczach opinii publicznej w niekorzystnym świetle bądź narażać na utratę potrzebnego zaufania.

Udowodnienie zniesławienia

Ustalenie faktu realizacji przez sprawcę znamion zniesławienia podlega ocenie obiektywnej, a więc nie mają tu znaczenia subiektywne odczucia pokrzywdzonego (por. postanowienie SN z dnia 9 października 2001 r., IV KKN 78/97, LEX nr 51588). Punktem wyjścia do jej dokonania będą oceny społeczne, środowiskowe w pryzmacie indywidualnych cech pokrzywdzonego oraz konkretnego stanu faktycznego. Należy jednak pamiętać, że w przypadku narażenia na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności punktem wyjścia będą kompetencje niezbędne dla ich wykonywania czy piastowania. Krokiem następnym będzie próba oceny, czy w świetle informacji zniesławiającej mogło dojść do ich zmniejszenia względnie podważenia.

Zniesławienie jest przestępstwem ściganym z oskarżenia prywatnego (art. 212 § 4 K.k.). Przez wzgląd na interes społeczny objawiający się w randze sprawy lub jej oddziaływaniu prokurator może jednak objąć ten występek ściganiem z urzędu.

Gdy ktoś w środowisku pracy stwierdza, że Pani jest fałszywa i niewiarygodna, to nie ma wątpliwości, że mamy do czynienia z pomówieniem, tym bardziej że osoba wygłaszająca te poglądy nie ma dowodów na to, jak Pani głosowała, co więcej, nie jest w stanie tego udowodnić.

Niestety aby skazać daną osobę, musi Pani wnieść prywatny akt oskarżenia i za pomocą świadków i innych dowodów wykazać, która dokładnie osoba Panią pomawiała i w jaki sposób (jakimi słowami, do kogo kierowała te słowa). Jeżeli Pani wykaże te okoliczności oraz fakt, że słowa te mogły Panią poniżyć w gronie pedagogicznym, jest to moim zdaniem wystarczające.

Na tym etapie musi Pani mieć dowody odnośnie konkretnej osoby.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼