Wizyta komornika w domu teściowej

Wizyta komornika w celu przejęcia ruchomości

Pisze Pani, że wobec Pani prowadzona jest egzekucja komornicza. Jednym ze sposobów egzekwowania długów jest zajęcie przez komornika rzeczy ruchomych i ich sprzedaż licytacyjna w celu uzyskania kwoty do choćby częściowego zaspokojenia wierzyciela. Taki sposób egzekucji dotyczy tak egzekucji regulowanej w kodeksie postępowania cywilnego, jak i egzekucji administracyjnej (w drodze tego rodzaju egzekucji ściąga się należności wobec ZUS-u, urzędu skarbowego).

Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego (w skrócie K.p.c.) komornik zajmuje ruchomości dłużnika, które są w jego władaniu, może także zająć ruchomości będące we władaniu osoby trzeciej, jeśli ta osoba zgadza się na ich zajęcie albo przyznaje, że stanowią one własność dłużnika (art. 845 kodeksu postępowania cywilnego, dalej: K.p.c.). Jednakże przy dokonywaniu zajęcia komornik nie bada statusu prawnego rzeczy, nie sprawdza, czy jest ona własnością dłużnika, a stwierdza tylko, czy dłużnik nią dysponuje. Gdy rzecz ruchoma znajduje się w mieszkaniu lub w innym miejscu zajmowanym przez dłużnika wspólnie z osobami trzecimi, zwłaszcza członkami rodziny, to – gdy nic innego nie wynika z charakteru rzeczy lub innych szczególnych okoliczności – komornik może przyjąć, że jest ona co najmniej we współwładaniu dłużnika, a to upoważnia go do zajęcia tej rzeczy (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1991, sygn. akt IV CR 550/90, LEX nr 9051).

Zajęcie i wpisanie ruchomości do protokołu

Skoro zatem mieszka Pani z teściową, komornik przyjmie, że rzeczami znajdującymi się w mieszkaniu włada także Pani, o ile nie są to rzeczy jednoznacznie tylko do użytku teściowej, a wtedy dokona zajęcia. Zajęcie dokonywane jest przez wpisanie ruchomości do protokołu i oznaczenie w nim wartości każdej zajętej rzeczy (art. 847 § 1 K.p.c.; uchwała SN z dn. 9 grudnia 1986 r., sygn. akt III CZP 61/86). Następnie na rzeczach tych komornik przymocuje kartkę ze swoją pieczęcią.

Brak zgody teściowej na zajęcie rzeczy z jej domu

Gdyby komornik dokonywał takich czynności na rzeczach, Pani teściowa nie może wyrażać zgody choćby w sposób dorozumiany (tj. brak reakcji będzie traktowany jako jej zgoda) ani też składać oświadczeń, że prawo własności przysługuje Pani.

Jeśli teściowa nie złoży takiego oświadczenia, a także jasno nie wyrazi zgody na zajęcie (proszę w takim przypadku uważnie sprawdzić protokół zajęcia), a komornik mimo to zajmie rzecz, przysługuje teściowej skarga na czynności komornika. Skargę składa się w terminie tygodnia od dnia dokonania czynności (gdy teściowa była przy niej obecna, jeśli nie – tygodnia od zawiadomienia o czynności) do sądu rejonowego (co do zasady tego, przy którym działa komornik, jeśli jednak wybrano komornika poza właściwością ogólną, skargę rozpoznaje sąd, który byłby właściwy według ogólnych zasad, tj. według miejsca zamieszkania dłużnika art. 767 § 1 K.p.c.).

Zgoda na zajęcie rzeczy

Jeżeli natomiast teściowa nie zachowa się w sposób wyżej opisany , tj. zgodzi się na zajęcie albo podpisze wspomniane oświadczenie (z Pani opisu wynika, że nie ma takiej możliwości), w przypadku dokonania zajęcia może wnieść pozew o zwolnienie zajętego przedmiotu spod egzekucji (art. 841 K.p.c.). W postępowaniu sądowym winna wtedy udowodnić, że rzecz należy do niej (jeśli nie ma rachunków i potwierdzeń przelewu – choćby zeznaniami świadków, zdjęciami z czasów, gdy Pani jeszcze nie mieszkała). Pozew wnosi się w terminie miesiąca od dowiedzenia się o naruszeniu prawa (w przypadku zajęcia przy obecności teściowej – od dnia dokonania zajęcia).

Podobne powództwo może teściowa wnieść w przypadku egzekucji administracyjnej (art. 842 K.p.c.). Ustawa postępowanie egzekucyjne w administracji nie reguluje tak precyzyjnie procedury samego zajęcia rzeczy ruchomej, nie ma tam mowy o zgodzie osoby trzeciej na zajęcie. Jednakże środki obrony przed zajęciem są podobne. Jeśli zatem należności będą ściągane na rzecz ZUS, US, może teściowa w terminie 14 dni od uzyskania wiadomości o zajęciu żądać wyłączenia danego przedmiotu spod egzekucji (art. 38 § 1 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji), przedstawiając dowody, iż jest właścicielką tych rzeczy (np. oświadczenia sąsiadów). Pismo składa się do US prowadzącego egzekucję. Jest wątpliwe, czy w takim wypadku może złożyć skargę na czynności egzekucyjne w terminie 14 dni od zajęcia (art. 54 § 1 ustawy) – skarga jednak musi dotyczyć samych czynności wykonawczych, ponadto przysługuje ona, gdy nie ma innych środków zaskarżenia.

Powyższy opis dotyczy ruchomości, natomiast co do nieruchomości (dom, działka) komornik na pewno sprawdzi w księgach wieczystych, że nie są one Pani własnością i nie będzie co do nich podejmował czynności.

Zbycie zajętej ruchomości

Nadmieniam, że zbycie zajętej ruchomości jest przestępstwem (art. 300 § 2 Kodeksu karnego).

Zgodnie z 764 K.p.c. „komornik może upomnieć, a po bezskutecznym upomnieniu wydalić osobę, która zachowuje się niewłaściwie lub przeszkadza jego czynnościom. W przypadku niezastosowania się do wezwania do wydalenia z miejsca czynności komornik może ukarać taką osobę grzywną w wysokości do tysiąca złotych”. W razie oporu może wezwać pomoc organów policji (art. 765 K.p.c.). Nie jest zatem dobrym rozwiązaniem przeszkadzanie czynnościom komornika, które zamierza podjąć Pani teściowa.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.