• Autor: Kamil Kiecana
Jak wykreślić z dowodu rejestracyjnego zmarłą żonę, współwłaścicielkę samochodu? Co trzeba zrobić, aby nie figurowała w tym dokumencie?
Zgodnie z art. 922 Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.):
„§ 1. Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
§ 2. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.
§ 3. Do długów spadkowych należą także koszty pogrzebu spadkodawcy w takim zakresie, w jakim pogrzeb ten odpowiada zwyczajom przyjętym w danym środowisku, koszty postępowania spadkowego, obowiązek zaspokojenia roszczeń o zachowek oraz obowiązek wykonania zapisów zwykłych i poleceń, jak również inne obowiązki przewidziane w przepisach księgi niniejszej”.
Zgodnie z poglądami piśmiennictwa prawnego: „ustalenie składu spadku jest zabiegiem, który ma istotne znaczenie nie tylko dla kontynuacji niektórych stosunków prawnych po śmierci ich podmiotu, ale także wywiera wpływ na sytuację prawną osób trzecich. Wejście przez spadkobiercę w ogół praw i obowiązków majątkowych zmarłego otwiera bowiem m.in. drogę do odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe (zob. art. 1030 i in. K.c.). Wyczerpujące wyliczenie wszystkich możliwych składników spadku – cywilnoprawnych praw majątkowych, sytuacji prawnych, obowiązków majątkowych – nie jest ani możliwe, ani konieczne. O tym, co wchodzi w skład spadku po danym spadkodawcy, decydują okoliczności konkretnego wypadku. Wchodzące w skład spadku prawa i sytuacje prawne, czyli aktywa spadku, oraz objęte spadkiem długi, czyli pasywa spadku, mogą być różnej wielkości. W konsekwencji różna może być wartość spadku.
Skład spadku. Jak wskazuje się w doktrynie, najczęściej w skład spadku wchodzą:
1) z zakresu prawa rzeczowego:
a) prawo własności nieruchomości oraz rzeczy ruchomych,
b) użytkowanie wieczyste,
c) ograniczone prawa rzeczowe, z wyjątkiem użytkowania oraz służebności osobistych,
d) posiadanie w zakresie dziedzicznego prawa rzeczowego lub obligacyjnego,
e) obowiązki związane z prawami rzeczowymi wchodzącymi w skład spadku, np. obowiązki właściciela nieruchomości wynikające z tzw. prawa sąsiedzkiego;
2) z zakresu prawa zobowiązań:
a) prawa (wierzytelności) i obowiązki (długi) wynikające z umów nazwanych, nienazwanych i mieszanych, chyba że co innego wynika z charakteru danej umowy (np. z uwagi na element zaufania właściwy danej umowie),
b) prawa (wierzytelności) oraz obowiązki (długi) wynikające z innych zdarzeń powodujących powstanie zobowiązania, a więc prawa i obowiązki wynikające z bezpodstawnego wzbogacenia, z czynów niedozwolonych, z prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia;
3) z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego:
a) prawa i obowiązki wynikające z małżeńskiej wspólności majątkowej,
b) roszczenia o zapłatę zaległych rat alimentacyjnych i odpowiadające im obowiązki;
4) z zakresu prawa spadkowego:
a) roszczenia i odpowiadające im obowiązki z tytułu zapisu zwykłego,
b) roszczenia i odpowiadające im obowiązki z tytułu tzw. zapisu naddziałowego,
c) roszczenie o zachowek i odpowiadający mu obowiązek zaspokojenia tego roszczenia;
5) liczne prawa i obowiązki majątkowe przewidziane w wielu szczególnych aktach prawnych dotyczących prawa handlowego, spółdzielczego, wekslowego, czekowego itd. (tak S. Wójcik, M. Załucki, Podstawy, s. 26–27). Co do szczegółowych rozważań w tej mierze zob. np. W. Borysiak, w: K. Osajda, Komentarz KC aktualizowany, 2020, art. 922, Nt 353 i in.; J. Kuźmicka-Sulikowska, w: E. Gniewek, P. Machnikowski, Komentarz KC, 2021, art. 922, Nb 1 i in.” (M. Załucki (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 3, Warszawa 2023, legalis).
Mając na uwadze powyższe, należy wskazać, że do usunięcia danych Pana żony z dowodu rejestracyjnego niezbędne jest przeprowadzenie postępowania spadkowego w sądzie albo poświadczenie dziedziczenia u notariusza. Po ww. czynności spadkobiercy otrzymają dokument, na podstawie którego można będzie usunąć dane żony i wpisać dane spadkobierców lub sprzedać auto. Zmiany w dowodzie rejestracyjnym dokonuje organ, który wydał ten dokument.
Z przekazanych nam informacji wynika, że spadek należy do Pana oraz dzieci w równych częściach, gdyż auto nie było objęte testamentami.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Kamil Kiecana
Kamil Kiecana, radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Rzeszowie.
Prowadzi kompleksową obsługę prawną przedsiębiorców. Doradza też osobom fizycznym.
Specjalizuje się w prawie umów w obrocie gospodarczym, prawie handlowym, cywilnym oraz żywnościowym.
Od 2013 r. doradza firmom z branży FMCG.
Ponadto, współpracuje z dużymi kancelariami prawnymi obsługującymi spółki kapitałowe.
Zapytaj prawnika