Zakup niesprawnej maszyny i problemy z jej naprawą

Udzielenie gwarancji – brak konieczności

Udzielenie gwarancji jakości rzeczy sprzedanej kupującemu nie jest obecnie obligatoryjne. Możliwa jest zatem sytuacja, że umowie sprzedaży nie będzie towarzyszyła gwarancja, a w konsekwencji w wypadku ujawnienia się wad rzeczy sprzedanej kupującemu przysługiwać będą jedynie uprawnienia z tytułu rękojmi względem sprzedawcy. ALE WZGLĘDEM SPRZEDAWCY. NIE PRODUCENTA.

Gwarancji jakości udzielić może (poprzez wystawienie dokumentu gwarancji – art. 577 § 1 Kodeksu cywilnego) zarówno sprzedawca rzeczy, jak i jej wytwórca, aczkolwiek najczęściej jednak gwarancji udziela wytwórca rzeczy, podczas gdy sprzedawca jedynie pośredniczy w przekazaniu dokumentów gwarancyjnych kupującemu, samemu nie stając się zobowiązanym z tytułu gwarancji.

Rękojmia po zakupie drogiej maszyny

Kupujący może korzystać z uprawnień z gwarancji niezależnie od uprawnień z rękojmi (art. 579 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że sprzedawca nie może zmusić kupującego do rezygnacji z korzystania z uprawnień z tytułu rękojmi w sytuacji, gdy wady objęte są gwarancją. W razie ujawnienia się wad objętych zarówno rękojmią jak i gwarancją to kupującemu przysługuje wybór czy zażąda od gwaranta usunięcia wad lub wymiany rzeczy na nową, czy też na podstawie rękojmi zażąda od sprzedawcy np. obniżenia ceny albo odstąpi od umowy. Wydaje się jednakże, że strony (to znaczy kupujący i sprzedawca) mogą w umowie sprzedaży wyłączyć (w granicach art. 558 Kodeksu cywilnego) odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi za te wady fizyczne, które zostały objęte udzieloną kupującemu gwarancją jakości. W takiej sytuacji (zakładając że sprzedawca nie ukrył podstępnie wad przed kupującym) kupujący nie będzie mógł dochodzić uprawnień z tytułu rękojmi, skoro została ona skutecznie wyłączona, i będzie mógł jedynie korzystać z uprawnień wynikających z udzielonej mu gwarancji jakości. Natomiast wydaje się, że zawarte w treści gwarancji postanowienie wyłączające „z góry” możliwość dochodzenia uprawnień z tytułu rękojmi w zakresie wad objętych gwarancją należałoby uznać za nieważne, jako sprzeczne z art. 579 Kodeksu cywilnego.

Skorzystanie z niektórych uprawnień z tytułu rękojmi (w szczególności zaś skuteczne odstąpienie od umowy sprzedaży) może za sobą pociągać utratę możliwości realizacji uprawnień z tytułu gwarancji, chociażby realizacja uprawnień z tytułu rękojmi okazała się w końcu nieskuteczna, na przykład, gdy sprzedawca ze względu na trudną sytuację finansową nie mógł po odstąpieniu od umowy przez kupującego zwrócić mu ceny (wyroki Sądu Najwyższego – Izby Cywilnej z dnia 26 listopada 1997 r., sygn. akt II CKN 458/97 oraz z dnia 12 lutego 1997 r. , sygn. akt II CKN 94/96).

Usunięcie wad, naprawa maszyny

W razie ujawnienia się wad w terminie gwarancji (w braku odmiennego uregulowania w treści gwarancji wynosi on jeden rok) gwarant zobowiązany jest usunąć wadę fizyczną albo dostarczyć kupującemu rzecz wolną od wad. Wybór pomiędzy tymi obowiązkami należy do gwaranta, jednakże gwarant utraci prawo wyboru jeżeli w odpowiednim terminie nie wypełni obowiązków wynikających z gwarancji (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 marca 1980 r., sygn. akt I CR 2/80).

Kupujący jest zobowiązany dostarczyć na koszt gwaranta rzecz do miejsca określonego w gwarancji (np. do punktu obsługi gwarancyjnej) albo do miejsca wydania rzeczy przy udzielaniu gwarancji, zaś gwarant jest zobowiązany wykonać obowiązki wynikające z gwarancji w odpowiednim terminie i na własny koszt przekazać rzecz z powrotem kupującemu. Z okoliczności (np. z faktu, że zakupiona rzecz została trwale zamontowana) może jednak wynikać, że naprawa gwarancyjna będzie musiała zostać dokonana w miejscu jej zamontowania (art. 580 Kodeksu cywilnego).

W wypadku skorzystania z uprawnień z tytułu gwarancji termin gwarancji ulega przedłużeniu o czas, w którym wskutek wady kupujący nie mógł korzystać z rzeczy (np. jeżeli z powodu wady rzeczy kupujący nie mógł korzystać z rzeczy przez tydzień po czym przesłał rzecz gwarantowi, który ją naprawił i odesłał z powrotem termin gwarancji wydłuża się o cały okres od momentu ujawnienia się wady do chwili gdy naprawiona rzecz została wydana kupującemu). Jeżeli jednak gwarant wymienił rzecz na nową albo dokonał istotnej naprawy rzeczy, to termin gwarancji biegnie na nowo od chwili dostarczenia kupującemu rzeczy wolnej od wad lub zwrócenia mu rzeczy naprawionej. Gdy gwarant wymienił jedynie część rzeczy (np. wadliwy podzespół w dużej, co do pozostałych części niewadliwej maszynie), to termin gwarancji biegnie na nowo tylko co do wymienionej części. Oznacza to w konsekwencji, że terminy gwarancyjne co do różnych elementów tej samej rzeczy upłyną w różnych momentach.

Gwarancja a rękojmia

Skorzystanie przez kupującego z uprawnień wynikających z udzielonej mu gwarancji jest nierzadko dużo wygodniejsze, niż ma to miejsce przy korzystaniu z uprawnień z tytułu rękojmi, a poza tym daje Pani jako kupującemu możliwość uzyskania realnego wykonania zobowiązania, które w przypadku dochodzenia uprawnień z rękojmi w stosunku do sprzedawcy jest znacznie utrudnione (art. 561 Kodeksu cywilnego). Wprawdzie w zakresie gwarancji zakres uprawnień jest węższy niż w wypadku rękojmi (kupujący może w ramach gwarancji jedynie żądać usunięcia wady fizycznej rzeczy lub dostarczenia rzeczy wolnej od wad, natomiast nie ma prawa odstąpienia od umowy lub do żądania obniżenia ceny) to jednak skorzystanie z uprawnień z tytułu gwarancji nie jest uzależnione od dokonywania aktów staranności (tzn. od zbadania rzeczy w odpowiednim terminie oraz od terminowego zawiadomienia gwaranta o wadzie).

Więc jakaś gwarancja producenta musiała być. W stosunku zaś do sprzedawcy może Pani dochodzić roszczeń z rękojmi.

Odpowiedzialność sprzedawcy za wady maszyny

Sprzedawca odpowiada za wszelkie wady (fizyczne i prawne), które powstały przed przejściem niebezpieczeństwa przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy na kupującego, lub też powstały po przejściu niebezpieczeństwa, lecz wynikły z przyczyn, które tkwiły już wcześniej w sprzedanej rzeczy (art. 559 Kodeksu cywilnego). W braku odmiennego uregulowania umownego przejście na kupującego niebezpieczeństwa przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy następuje z chwilą wydania rzeczy.

Żądanie odszkodowania od sprzedawcy

W wypadku odstąpienia od umowy lub żądania obniżenia ceny (a w przypadku wad fizycznych, również w razie wymiany lub naprawy rzeczy sprzedanej) kupującemu zawsze przysługuje prawo żądania odszkodowania od sprzedawcy za to, że zawarł umowę, nie wiedząc o istnieniu wady, tzn. zwrotu kosztów zawarcia umowy, odebrania rzeczy, przewozu, przechowania, ubezpieczenia itd. (art. 566 § 1 oraz art. 575 Kodeksu cywilnego). Jednakże niezależnie od naprawienia szkody poniesionej przez kupującego na skutek tego, że zawarł umowę, nie wiedząc o istnieniu wady podlegającej zasadom rękojmi, kupujący może również na zasadach ogólnych odpowiedzialności kontraktowej (czyli na podstawie art. 471 Kodeksu cywilnego) dochodzić odszkodowania w pełnym zakresie, tj. obejmującego cały uszczerbek wraz z utraconymi zyskami wynikły z wad rzeczy sprzedanej (uchwała Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracji Sądu Najwyższego z dnia 30 grudnia 1988 r., sygn. akt III CZP 48/88).

Przesłanką pełnej odpowiedzialności sprzedawcy za szkody wynikłe z nienależytego wykonania zobowiązania jest powstanie wad wskutek niedochowania przez sprzedawcę należytej staranności (art. 472 Kodeksu cywilnego), chyba że strony w umowie sprzedaży odmiennie uregulowały zakres okoliczności, za które sprzedawca ponosi odpowiedzialność (art. 474 Kodeksu cywilnego).

Nie wiem, jaka jest przyczyna zepsucia maszyny. Nie mamy żadnych danych na temat zasad współpracy. Ani jakości, ani zasad gwarancji.

Jeśli problem tkwi w głowicach, kiepskim wykonaniu, jakości, wadach fizycznych czy montażowych, są podstawy do dochodzenia rękojmi i odszkodowania – o czym napisałam powyżej.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.