Szukamy prawnika. Oferta dla radców prawnych i adwokatów

Wspólny dom przed ślubem - jak się zabezpieczyć?

• Data: 2024-06-27 • Autor: Radca prawny Tomasz Krupiński

Mój chłopak chce się budować na swojej działce. Będzie brał samodzielnie kredyt hipoteczny przed ślubem. Ślub planujemy bez rozdzielności majątkowej. Czy ja jako żona będę odpowiedzialna za jego długi, które mógłby zaciągnąć po ślubie lub przed ślubem? Jak mogę się zabezpieczyć, inwestując swoje pieniądze w ten dom? Czy będę miała jakieś prawo do tego domu, czy będzie tylko jego własnością? Czy długi spowodowane kredytem hipotecznym na mnie też spadają, jeśli kredyt został wzięty przed ślubem?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Wspólny dom przed ślubem - jak się zabezpieczyć?

To, co na gruncie, własnością właściciela gruntu

Sytuacja, jaką Pani przedstawiła, nie jest komfortowa. Bowiem w polskim prawie decyduje zasada, iż to, co zostało wybudowane na gruncie właściciela, stanowi własność właściciela nieruchomości.

Zawierając związek małżeński, ustanowią Państwo wspólność ustawową, która jest wspólnością majątkową obejmującą dorobek małżonków, na który składają się przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności przez oboje małżonków lub przez jedno z nich. Dorobkiem małżonków są także pobrane wynagrodzenia za pracę oraz dochody z innej działalności zarobkowej, a także z majątku wspólnego oraz osobistego każdego z małżonków (aktualne brzmienie art. 31 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego; dalej „K.r.o.”). O przynależności określonego składnika do majątku wspólnego nie decydują zatem okoliczności związane ze sposobem i formą jego nabycia, czy udziałem w transakcji obojga małżonków, ale przede wszystkim czas nabycia, który przypadać musi na okres trwania wspólności ustawowej.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Majątek wspólny i majątki osobiste małżonków

Nadto należy podnieść, że zgodnie z dyspozycją art. 45 § 1 K.r.o. – każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, jak również może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Pojęciem majątku wspólnego należy przy tym obejmować nie tylko aktywa, które potocznie są utożsamiane z majątkiem, ale także pasywa, które z woli małżonków stały się elementem dorobku.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Zwrot wydatków i nakładów przy podziale majątku

Przepis art. 45 § 1 K.r.o. stanowi między innymi, że każde z małżonków może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczyniło ze swego majątku odrębnego na majątek wspólny. Dokonanie nakładów na rzecz przez jej posiadacza może uzasadniać roszczenie wobec właściciela rzeczy o zwrot tych nakładów, jeśli zachodzą ku temu podstawy przewidziane w art. 226 i nast. Kodeksu cywilnego (K.c.). Przy czym roszczenia takie mają charakter obligacyjny i powinny być dochodzone w postępowaniu procesowym. W związku zaś z unormowaniem zawartym w art. 567 § 3 K.p.c., nakazującym stosowanie do postępowania o podział majątku wspólnego odpowiednich przepisów o dziale spadku, przyjąć należy – na podstawie art. 618 § 2 K.p.c. w związku z art. 686 i 688 K.p.c. – że dochodzenie roszczeń z tytułu wzajemnych rozliczeń nie jest możliwe po uprawomocnieniu się postanowienia o podziale majątku wspólnego, chociażby roszczenia te nie były zgłoszone w toku postępowania działowego i nie zostały objęte postanowieniem działowym.

Musi Pani pamiętać o tym, że bez zgody i woli męża nie uda się Pani rozszerzyć wspólności ustawowej na dom. Gdyby doszło między Państwem do podziału majątku, pozostanie Pani jedynie dochodzenie zwrotu nakładów. Czyli wszelkie nakłady, czyli cała budowa domu ze środków wspólnych, podlegać będą rozliczeniu w toku sprawy o podział majątku wspólnego. Oczywiście mąż może dokonać darowizny na Pani rzecz, np. udziałów w nieruchomości.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Kredyt męża – odpowiedzialność małżonki za zobowiązania

Co do zobowiązań, w tym kredytu – nie będzie Pani odpowiadać za długi męża osobiście. Wpis hipoteki będzie jednak powodował, że stanie się Pani faktycznym dłużnikiem rzeczowym. W razie braku spłaty bank może egzekwować należność z nieruchomości zabudowanej domem. Spłata kredytu stanowić będzie nakład z majątku wspólnego na majątek osobisty i również podlegać rozliczeniu w toku podziału majątku. Środki poniesione na dom z Pani majątku osobistego (czyli przed ślubem) stanowić będą nakład z tego majątku na majątek osobisty męża i także podlegać rozliczeniu.

Przykłady

Wspólne inwestowanie w nieruchomość przed ślubem

Anna i Michał planują wspólną przyszłość i ślub. Michał postanowił wybudować dom na swojej działce i zaciągnął kredyt hipoteczny przed ślubem. Anna inwestowała swoje pieniądze w wykończenie domu, zakup materiałów budowlanych oraz wyposażenie wnętrz. Po ślubie, Michał spłacał kredyt z dochodów obojga małżonków. Niestety, po kilku latach małżeństwo zakończyło się rozwodem. Anna mogła dochodzić zwrotu swoich nakładów poniesionych na majątek osobisty Michała, co oznaczało, że musiał on zwrócić jej część kosztów wykończenia domu.

 

Podział majątku po rozwodzie

Kasia i Tomek byli małżeństwem przez 10 lat. Przed ślubem Tomek kupił mieszkanie na kredyt, który spłacali wspólnie przez lata trwania małżeństwa. Kasia zainwestowała swoje oszczędności w remont mieszkania. Po rozwodzie, mieszkanie pozostało własnością Tomka, ale Kasia miała prawo żądać zwrotu nakładów poniesionych na remont z majątku wspólnego. Ostatecznie sąd zdecydował, że Tomek musi zwrócić Kasi równowartość jej wkładu w remont mieszkania.

 

Odpowiedzialność za kredyt hipoteczny

Ewa i Marek planowali budowę domu. Marek zdecydował się na zakup działki i wzięcie kredytu hipotecznego przed ślubem. Po ślubie, budowa domu była kontynuowana, a spłaty kredytu były dokonywane z wspólnych środków małżonków. W momencie podziału majątku, dom pozostał własnością Marka, ponieważ działka należała do niego przed ślubem. Ewa mogła jednak dochodzić zwrotu nakładów poniesionych z majątku wspólnego na spłatę kredytu oraz na budowę domu. Choć nie była odpowiedzialna za długi Marka, miała prawo do zwrotu swojego wkładu.

Podsumowanie

Podział majątku między małżonkami może być skomplikowany, zwłaszcza gdy jeden z małżonków zaciągnął kredyt lub dokonał inwestycji przed ślubem. Ważne jest, aby świadomie zarządzać wspólnymi finansami i być przygotowanym na możliwość zwrotu nakładów poniesionych na majątek osobisty współmałżonka. Znajomość przepisów prawnych dotyczących wspólności majątkowej i rozliczeń może ułatwić dochodzenie swoich praw w przypadku rozwodu.

Oferta porad prawnych

Skorzystaj z naszych porad prawnych online i usług tworzenia pism, aby profesjonalnie zarządzać swoimi sprawami majątkowymi i zabezpieczyć swoje interesy. Nasi eksperci pomogą Ci w każdej sytuacji prawnej, zapewniając rzetelne i skuteczne wsparcie. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.



Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
3. Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. 1964 nr 9 poz. 59

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Radca prawny Tomasz Krupiński

O autorze: Radca prawny Tomasz Krupiński

Radca prawny z kilkunastoletnim doświadczeniem, magister prawa, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Specjalizuje się w prawie nieruchomości i prawie lokalowym (wykup mieszkań, najem, eksmisje, zasiedzenia itp.) oraz w prawie rodzinnym (rozwody, alimenty, podział majątku itp.). Doradza też wspólnotom mieszkaniowym i zarządcom nieruchomości (sam również ma uprawnienia zarządcy). Prowadzi własną kancelarię i reprezentuje naszych klientów w sądach.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

spolkowy.pl

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawozus.pl

Szukamy prawnika »