Od 25 grudnia 2014 r. obowiązuje nowa ustawa o prawach konsumenta, jednak w Pani wypadku, z uwagi na to, że umowa sprzedaży została zawarta przed grudniem 2014 r., obowiązuje poprzednia ustawa, tj. ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z dnia 5 września 2002 r.).
Reklamacja lub gwarancja producenta
Zgodnie z tą ustawą mogła Pani skorzystać z reklamacji, zgłaszając niezgodność towaru z umową lub skorzystać z gwarancji producenta.
Za niezgodność towaru z umową ustawodawca uważa sytuację, gdy ujawniła się nieprawidłowość w zamontowaniu i uruchomieniu towaru, jeżeli czynności te zostały dokonane w ramach umowy przez sprzedawcę lub osoby, za które ponosi odpowiedzialność.
Kupujący powinien zawiadomić sprzedawcę o niezgodności towaru z umową przed upływem dwóch miesięcy od stwierdzenia niezgodności (wystarczy wysłanie zawiadomienia przed upływem tego terminu). Jeżeli termin upłynie, kupujący traci swoje uprawnienia.
Niezgodność towaru musi ujawnić się przed upływem dwóch lat od wydania towaru kupującemu (w razie wymiany towaru na nowy termin biegnie od początku).
Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›
Dochodzenie roszczeń przez gwarancję
Gwarancja to zobowiązanie umowne gwaranta dotyczące określonych właściwości sprzedawanego produktu. Adresatem roszczeń jest gwarant (zazwyczaj jest nim producent, osoba trzecia). Decydując się na dochodzenie żądań poprzez gwarancję, należy liczyć się z tym, że terminy i warunki wykonywania usług określa regulamin gwarancji, a nie ustawa.
Co ważne, posiadanie gwarancji producenta nie zwalnia sprzedawcy z ustawowej odpowiedzialności za niezgodność towaru. Konsument ma prawo wybrać, w jaki sposób chce dochodzić swoich roszczeń. Gwarancja jest jego dodatkowym uprawnieniem, z którego może, ale nie musi skorzystać.
Warto powołać się na przepis art. 13 ust. 4 ustawy o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej, zgodnie z którym gwarancja na sprzedany towar nie wyłącza, nie ogranicza, ani nie zawiesza uprawnień z ustawy. Sprzedawca nie ma prawa ingerować w ten wybór.
Czyli gwarancja, jako źródło uprawnień konsumenta, nie zamyka drogi do dochodzenia roszczeń wynikających z ustawy na podstawie niezgodności towaru z umową.
Jeżeli konsument postanowi, że będzie dochodził swych roszczeń na podstawie gwarancji, to nie może jednocześnie korzystać z uprawnień z tytułu niezgodności towaru z umową. Dopiero jeżeli gwarant nie zrealizuje w terminie żądania kupującego opartego na gwarancji, wówczas kupujący może posłużyć się uprawnieniami z tytułu niezgodności towaru z umową bądź dalej korzystać z gwarancji.
Z opisu wynika, że skorzystała Pani z gwarancji producenta. To, że usługa została wykonana przez autoryzowany serwis, było jedynie warunkiem gwarancji, tak jak Pani napisała, aby mogła Pani korzystać w dalszym ciągu z gwarancji.
Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›
Upadłość producenta sprzętu
Reasumując, może Pani ponownie zwrócić się z reklamacją do gwaranta. Jeśli okaże się, że producent rzeczywiście ogłosił upadłość, zgodnie z ustawą Prawo upadłościowe i naprawcze wierzytelności niepieniężne, także te z tytułu gwarancji ulegają zamianie na wierzytelności pieniężne. W takiej sytuacji powinna Pani zgłosić swoją wierzytelność sędziemu komisarzowi i następnie oczekiwać jej zaspokojenia z masy upadłości. Być może wierzytelność zostanie zaspokojona z masy upadłości.
W wyroku z 22 listopada 2002 r. (IV CKN 1488/00) Sąd Najwyższy stwierdził, że „odpowiedzialność producenta, który udzielił gwarancji, nie wygasa na skutek ogłoszenia jego upadłości”.
Może Pani również – i to zapewne jest prostsze – zwrócić się do sklepu, zgłaszając niezgodność towaru z umową, powołując się na wyżej cytowaną ustawę.
Zacytuję jeszcze komentarz do art. 13 ust. 4 ustawy:
„Niezależność dochodzenia roszczeń wynikających z gwarancji od roszczeń wynikających z tytułu niezgodności towaru z umową oznacza także możliwość żądania wykonania świadczenia o podobnej treści, na jednej z podstaw prawnych w razie niemożliwości żądania tego samego na drugiej podstawie. Wybór zatem roszczenia z gwarancji nie powoduje utraty możliwości żądania tego samego działania na podstawie niezgodności towaru z umową, w razie gdy spełnienie na podstawie gwarancji nie jest możliwe, np. ze względu na termin bądź osobę gwaranta. Natomiast odstąpienie od umowy w ramach uprawnień z tytułu niezgodności towaru z umową powoduje wygaśnięcie gwarancji na towar konsumpcyjny (w razie częściowego odstąpienia gwarancja wygasa w odpowiedniej części) [P.E. Łętowska, Prawo umów konsumenckich, Warszawa 2002, s. 436-438]”.
* Opis sprawy ze stycznia 2015 r.
Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›
Przykłady
Konsument kupił ekspres do kawy w renomowanym sklepie AGD w 2019 roku. Producent udzielił na urządzenie 5-letniej gwarancji, jednak po 3 latach ogłosił upadłość. W międzyczasie w ekspresie wystąpiła usterka. Konsument próbował zgłosić naprawę w ramach gwarancji, ale serwis producenta przestał funkcjonować. Po konsultacji prawnej zgłosił reklamację do sprzedawcy, powołując się na przepisy o rękojmi. Sprzedawca, mimo początkowych oporów, musiał zrealizować roszczenie, ponieważ produkt był niezgodny z umową.
W 2022 roku klientka kupiła odkurzacz bezprzewodowy z 2-letnią gwarancją producenta. Po upływie roku sprzęt przestał działać. Okazało się, że producent ogłosił upadłość, a serwis odmawiał naprawy, powołując się na brak wsparcia ze strony gwaranta. Klientka zgłosiła sprawę do sklepu, który próbował odesłać ją do serwisu. Dopiero powołanie się na przepisy rękojmi i wsparcie rzecznika konsumentów pozwoliło jej uzyskać wymianę produktu na nowy.
Konsument zakupił telewizor w 2020 roku z 3-letnią gwarancją producenta. Po 18 miesiącach telewizor uległ awarii. Producent sprzętu w międzyczasie ogłosił upadłość, a konsument zgłosił swoją wierzytelność z tytułu gwarancji do masy upadłościowej. Proces likwidacji masy trwał długo, a konsument nie odzyskał pełnej wartości naprawy. W tej sytuacji, po konsultacji prawnej, skierował roszczenie do sprzedawcy z tytułu rękojmi i uzyskał naprawę, mimo upadłości producenta.
W przypadku upadłości producenta odpowiedzialność za naprawę sprzętu może przejść na sprzedawcę, jeśli konsument zdecyduje się skorzystać z rękojmi. Gwarancja producenta nie wyklucza roszczeń z tytułu niezgodności towaru z umową, co pozwala na dochodzenie swoich praw także w sytuacjach, gdy gwarant nie jest w stanie zrealizować zobowiązań. Konsument powinien pamiętać o zgłoszeniu niezgodności w odpowiednich terminach i, jeśli to konieczne, skorzystać z pomocy rzecznika konsumentów lub specjalistycznej porady prawnej.
Oferta porad prawnych
Masz problem z realizacją gwarancji lub reklamacją towaru? Skontaktuj się z nami, a pomożemy Ci dochodzić swoich praw w przypadku upadłości producenta lub sporu ze sprzedawcą. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93