Wyrejestrowanie przywłaszczonego samochodu

Obowiązek wyrejestrowania samochodu

Wniosek o wyrejestrowanie pojazdu jest nie tylko przesłanką aktualizującą kompetencję organu administracji publicznej do orzekania w sprawie wyrejestrowania pojazdu (jest przesłanką wszczęcia i prowadzenia postępowania administracyjnego), lecz stanowi także emanację materialnoprawnych uprawnień strony do ukształtowania sprawy i jej zakresu (por. H. Knysiak-Molczyk, Uprawnienia strony w postępowaniu administracyjnym, Kraków 2004, s. 50–55). Uprawnienia te mogą wyrażać się m.in. także w wyraźnym wskazaniu przez stronę podstawy prawnej jej żądania. W konsekwencji – zgodnie z zasadą związania organu wnioskiem strony (wywodzoną z art. 61 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego), w myśl której organ administracji publicznej jest związany żądaniem strony inicjującej postępowanie w trybie skargowym, gdyż tylko i wyłącznie ona określa przedmiot swojego żądania i nim rozporządza, co oznacza, że owo żądanie (wniosek) strony, wyznacza granice sprawy administracyjnej podlegającej załatwieniu w danym postępowaniu administracyjnym (por. np. wyrok NSA z 24 lipca 2001 r., sygn. akt IV SA 1091/99) – jeśli strona postępowania administracyjnego we wniosku o jego wszczęcie (czy też późniejszym pismem złożonym w toku postępowania) wyraźnie wskazuje podstawę prawną własnego żądania, to organ administracji publicznej nie może, wbrew żądaniu strony i bez jej zgody, prowadzić postępowania w zakresie nieobjętym tym żądaniem, a w szczególności w oparciu o inną podstawę prawną.

Kradzież a przywłaszczenie samochodu

Zgodnie z art. 79 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, który to przepis stanowi, że „pojazd podlega wyrejestrowaniu przez organ właściwy ze względu na miejsce ostatniej rejestracji pojazdu, na wniosek jego właściciela, w przypadku: (…) kradzieży pojazdu, jeżeli jego właściciel złożył stosowne oświadczenie pod odpowiedzialnością karną za fałszywe zeznania” – błędną wykładnią jest przyjęcie, że w ogóle nie obejmuje on swym zakresem przywłaszczenia pojazdu.

Wracając do wykładni terminu „kradzież”, użytego w art. 79 ust. 1 pkt 2 oraz w związanych z nim przepisach wykonawczych, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach stwierdził:

„Ratio legis tego przepisu (art. 79 ust. 1 pkt 2 p.r.d. – sprowadza się do umożliwienia właścicielowi wyrejestrowania pojazdu w każdym wypadku, gdy utracił posiadanie wbrew własnej woli, a pozbawienie władztwa stanowi przestępstwo (czyn zabroniony), bądź nawet wykroczenie z uwagi na wartość pojazdu. Wszak w rozumieniu potocznym funkcjonuje właściwie jedynie pojęcie «kradzież» jako określenie zaboru mienia. Składając zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa, poszkodowany nie jest zobowiązany do podania kwalifikacji prawnej czynu, lecz jedynie opisu przebiegu zdarzenia. Dopiero organy ścigania na podstawie okoliczności sprawy dokonują jego kwalifikacji prawnej. Nie sposób wymagać od obywateli znajomości prawa, pozwalającej na właściwą ocenę prawną przestępstwa. W każdym wypadku przestępstwa przeciwko mieniu, skutek dla pokrzywdzonego jest zaś identyczny. Okoliczności zdarzenia różnicują jedynie postać przestępstwa, a w konsekwencji zagrożenie karą. Wszak przepis art. 278 § 1 k.k., stanowi o zaborze w celu przywłaszczenia cudzej rzeczy ruchomej, nie używając określenia »kradnie«. Pojęcie to funkcjonuje natomiast w treści art. 279 i art. 280 k.k. Również przepis art. 282 k.k., nie posługuje się terminem »kradzież«. (…) Przestępstwo z art. 280 k.k., określone jako rozbój, przy wąskiej wykładni pojęcia kradzież, nie stanowiłoby przypadku do wyrejestrowania pojazdu. Niuanse natury prawnej nie mogą jednak wypaczać sensu regulacji z art. 79 ust. 1 pkt 2 Prawa o ruchu drogowym. Właściciel pojazdu, który został pozbawiony w sposób bezprawny władztwa nad nim, nie może być pozbawiony możliwości jego wyrejestrowania” (tak trafnie wyrok WSA z 20 lutego 2013 r., sygn. akt II SA/Gl 1435/12; podobnie wyrok WSA z 6 lutego 2014 r., sygn. akt II SA/Gl 1337/13).

Przepadek pojazdu

Problem właściwej kwalifikacji przypadku przywłaszczenia pojazdu na tle przesłanek wymienionych w art. 79 ust. 1 został zauważony również w doktrynie, przez R.A. Stefańskiego. Jednak autor ten sytuacje przywłaszczenia pojazdu kwalifikuje jako przypadek z art. 79 ust. 1 pkt 5 – tj. trwałą i zupełną utratę posiadania pojazdu bez zmiany w zakresie prawa własności (zob. R.A. Stefański, Prawo o ruchu drogowym. Komentarz, Warszawa 2008, uw. 10 do art. 79).

Przywłaszczenie pojazdu może, w zależności od okoliczności sprawy, uzasadniać wyrejestrowanie pojazdu na podstawie art. 79 ust. 1 pkt 2, bądź – w przypadku, gdy doszło do odmowy wszczęcia postępowania z powodu niestwierdzenia popełnienia czynu zabronionego – na podstawie art. 79 ust. 1 pkt 5 (por. wyrok WSA z 27 września 2017 r., sygn. akt VII SA/Wa 2465/16).

Ustawa Prawo o ruchu drogowym wymaga jedynie złożenia przez wnioskodawcę „stosownego oświadczenia pod odpowiedzialnością karną za fałszywe zeznania”, zaś wymóg przedłożenia dalszych dokumentów (zaświadczenia wydanego przez właściwy organ Policji potwierdzającego zgłoszenie kradzieży pojazdu albo postanowienia o umorzeniu dochodzenia w sprawie kradzieży pojazdu wystawionego przez właściwy organ) ma już charakter podustawowy. Powyższe uprawnia do wniosku, że w sytuacji, gdy złożone przez wnioskodawcę ww. oświadczenie nie budzi uzasadnionych wątpliwości co do jego prawdziwości i nie pozostaje w sprzeczności z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym, to niemożność wykazania się przez wnioskodawcę ww. postanowieniem o umorzeniu dochodzenia, nie powinna wykluczać dopuszczalności wyrejestrowania pojazdu.

Proszę złożyć wniosek o wyrejestrowanie pojazdu. W razie odmownej decyzji proszę się odwołać, powołując na ww. argumenty. Wyrejestrowanie pojazdu zwalnia z obowiązku opłaty składek OC.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.