Czy można cofnąć prośbę o uzasadnienie wyroku w celu przyspieszenia uprawomocnienia wyroku?

Cofnięcie wniosku o uzasadnienie

Zdecydowanie najszybszym sposobem na uprawomocnienie się orzeczenia będzie złożenie przez obie strony oświadczeń o cofnięciu wniosku o uzasadnienie.

Jak podaje się w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 2010 r., sygn. akt I CZ 129/09, nie ma wątpliwości tak w doktrynie, jak i orzecznictwie, że czynności procesowe strony w postępowaniu są fakultatywne – na stronach nie spoczywa prawny obowiązek ich podejmowania, a mają one jedynie służyć realizacji interesu prawnego strony. Wobec powyższego są one uzależnione tylko od woli strony – strona może ich dokonywać, ale może je też odwoływać (tj. cofać czynność już dokonaną). Jednakże odwołać można tylko czynności, które nie wywołały jeszcze skutków prawnoprocesowych (por. wyrok SN z 24.03.2009 r., sygn. akt I PK 194/08, wyrok SN z 28.06.2007 r., sygn. akt IV CSK 110/07).

Wniosek o uzasadnienie jest czynnością procesową strony, która – jak wynika z poprzedniego wywodu – może być cofnięta, ale tylko do momentu, zanim wywoła skutki procesowe. Wniosek o uzasadnienie wyroku wywołuje skutek dopiero z momentem doręczenia tego uzasadnienia – wtedy bowiem otwiera się termin do wniesienia apelacji od wyroku (art. 369 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego), wniosek taki można cofnąć do tej chwili (zatem nawet jeśli upłynął już 7-dniowy termin do wniesienia wniosku o uzasadnienie).

W opisanej sprawie, ponieważ nie doręczono jeszcze wyroku z uzasadnieniem, a nawet nie sporządzono uzasadnienia, można skutecznie cofnąć złożone wnioski o uzasadnienie. W tym celu należy jedynie złożyć w sądzie pismo o cofnięciu wniosku podpisane przez wnioskodawcę.

W przypadku skutecznego cofnięcia wniosku należy przyjąć, że nie żądano nigdy dokonania tej czynności procesowej, zatem wyrok uprawomocnił się w terminie 3 tygodniu po jego ogłoszeniu (art. 363 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego w zw. z art. 369 § 1 i § 2 w zw. z 328 § 1).

Uprawomocnienie wyroku po wycofaniu wniosku

Na mocy art. 364 § 1 prawomocność orzeczenia stwierdza na wniosek strony sąd pierwszej instancji na posiedzeniu niejawnym, a dopóki akta sprawy znajdują się w sądzie drugiej instancji – ten sąd. Stwierdzenia dokonuje się jednoosobowo. Postanowienia o stwierdzeniu prawomocności może wydać także referendarz sądowy (§ 2).

Na mocy art. 77 ust. 1 pkt 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych opłatę od wniosku o wydanie na podstawie akt odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem prawomocności pobiera się w kwocie 6 zł za każdą rozpoczętą stronicę wydanego dokumentu. Taką samą opłatę na podstawie pkt 3 tego przepisu pobiera się od odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem wykonalności. Opłatę należy uiścić albo w znakach opłaty sądowej naklejonych na wniosku o odpis orzeczenia, albo na rachunek bankowy sądu (rachunek dochodów budżetowych), a potwierdzenie dokonania przelewu załączyć do wniosku.

Nieobecność sędziego

Z powyższego wynika, że mimo uprawomocnienia się orzeczenia małżonkowie mogą nadal nie móc uzyskać odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem prawomocności i wykonalności z uwagi na nieobecność sędziego, chyba że w sądzie będzie orzekał referendarz sądowy, który wyda odpowiednie postanowienie.

Proponuję uzyskać informację we właściwym wydziale sądu, czy będzie możliwość wydania takiego postanowienia przez referendarza w razie dalszej nieobecności sędziego.

Wniosek o zmianę sędziego

Gdyby okazało się, że nie ma takiej możliwości, a panu Miłoszowi zależy także na uzyskaniu orzeczenia ze stwierdzeniem prawomocności, proponuję sporządzenie pisma skierowanego do przewodniczącego wydziału o zmianę w sprawie sędziego referenta z wyjaśnieniem, że sprawa zakończyła się i orzeczenie jest prawomocne, natomiast z uwagi na przedłużającą się nieobecność sędziego, którego termin powrotu nie jest znany, a może ulegać dalszemu przedłużaniu, strony nie mają możliwości uzyskania odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem wykonalności i prawomocności, który to wniosek złożyły dnia …. Ponieważ w interesie stron jest szybkie uzyskanie odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem prawomocności i wykonalności i zakończenie sprawy, co pozwoli uporządkować ważne sprawy życiowe, zachodzi konieczność niezwłocznej zmiany referatu. Długotrwała choroba może natomiast być uznana za wyjątkowy wypadek, o którym mowa w § 50 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych.

Na mocy tego paragrafu przy rozdziale pracy pomiędzy sędziów przewodniczący wydziału przestrzega zasady niezmienności składu orzekającego w toku załatwiania sprawy, a w szczególności, aby zmiana sędziego sprawozdawcy zachodziła tylko wyjątkowo.

Oczywiście na tym etapie, bez cofnięcia wniosku o uzasadnienie, uzyskanie zmiany referatu byłoby niezwykle trudne, bowiem niecelowe byłoby przekazywanie obowiązku sporządzenia uzasadnienia osobie, która nie wydała orzeczenia (jednak nie byłoby to wykluczone, gdyby np. powrót sędziego stanął pod znakiem zapytania).

Przyspieszenie uprawomocnienia wyroku

Podsumowując, proponuję, najlepiej jednoczesne, złożenie trzech pism: z cofnięciem wniosku o uzasadnienie (to pismo powinny złożyć obydwie strony), z wnioskiem o wydanie odpisu orzeczenia wraz ze stwierdzeniem prawomocności (ew. wykonalności), a w przypadku uzyskania informacji o niemożliwości wydania postanowienia o powyższym przez referendarza sądowego (bo taki np. w wydziale nie orzeka) – wniosku o zmianę referatu.

Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych - Dz.U. 2005 nr 167 poz. 1398
3. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych - Dz.U. 2007 nr 38 poz. 249
4. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 2010 r., sygn. akt I CZ 129/09
5. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24.03.2009 r., sygn. akt I PK 194/08
6. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.06.2007 r., sygn. akt IV CSK 110/07

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.