Dziedziczenie grobowca po dziadkach

Kwestia prawa do pochówku uregulowana została w art. 8 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych, zgodnie z którym:

„Art. 8

1. Przyjęcie zwłok do pochowania na cmentarz następuje po przedstawieniu dokumentów określonych w art. 11 ust. 4b i 9.

2. W miejscowościach, w których nie ma cmentarzy komunalnych, zarząd cmentarza wyznaniowego jest obowiązany umożliwić pochowanie na tym cmentarzu, bez jakiejkolwiek dyskryminacji, osób zmarłych innego wyznania lub niewierzących.

3. Zarząd cmentarza wyznaniowego nie może odmówić pochowania zwłok osób, które posiadają nabyte prawo do pochówku w określonym miejscu tego cmentarza.

4. Prawo to służy, obok osoby określonej w ust. 3, także jej bliskim, to jest małżonkowi, wstępnym, zstępnym, rodzeństwu i przysposobionym.

5. Zwłoki osób, o których mowa w ust. 3 i 4, powinny być przez zarząd cmentarza traktowane na równi ze zwłokami osób należących do wyznania, do którego należy cmentarz, a w szczególności pod względem wyznaczenia miejsca pochowania, właściwego ceremoniału pogrzebowego i wznoszenia stosownych nagrobków”.

Jak wynika z ust. 3 cytowanego przepisu, prawo do grobu oraz do dysponowania nim wynika w pierwszej kolejności z umowy zawartej pomiędzy zarządca cmentarza a osobą, która podpisała umowę o rezerwacje tzw. kwatery. To ta osoba decyduje, kto może myć pochowany w danym grobie, oraz przysługuje jej prawo do urządzenia kwatery, m.in. poprzez budowę pomnika. Problem pojawia się w momencie śmierci tejże osoby. Otóż, jak wynika z orzeczeń sądowych, uprawnienie wynikające z zawartej umowy nie ma charakteru majątkowego, a ma raczej charakter dobra osobistego. W związku z tym uprawnienie do dysponowania grobem nie podlega dziedziczeniu (wyrok SN z 9 grudnia 2011 r., sygn. akt III CSK 106/2011). Osoby wskazane w § 4 cytowanego przepisu, posiadają jednak uprawnienie do bycia pochowanymi w grobie wraz z osobą bliską. Do osób tych zaliczają się małżonek zmarłego, jego wstępni (czyli rodzice, dziadkowie etc.), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki etc.), rodzeństwo i przysposobieni.

Interesuje Cię ten temat i chcesz wiedzieć więcej? kliknij tutaj >>

Interesuje Cię ten temat i chcesz wiedzieć więcej? kliknij tutaj >>

Uprawnienie do pochowania w grobie wraz z osobą bliską wskazaną w § 4 omawianego przepisu dotyczyć będzie nie tylko bliskich osoby która pierwotnie została pochowana w grobie, ale także bliskich kolejnych pochowanych w grobie osób, zwłaszcza ich małżonków.  Jak wskazał Sąd najwyższy w wyroku z 15 grudnia 2005 r., (sygn. akt II CSK 26/2005: „prawo do grobu, w którym pochowani są ojciec i brat powódki, przysługuje pozwanej żonie zmarłego brata, która prawo to nabyła po swoim mężu. Takie rozstrzygnięcie nie pozostaje w sprzeczności z art. 24 k.c., a znajduje oparcie także w treści art. 8 ust. 4 w związku z ust. 3 ustawy z 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych”).

W celu uniknięcia konfliktów regulaminy cmentarzy często wprowadzają nakaz ustanowienia tzw. opiekuna grobu, który za zgodą wszystkich uprawnionych zostaje osobą decyzyjną co do grobu i pochówku na danej kwaterze. W razie braku takiej osoby, decyzje co do dysponowania grobem, powinny podejmować wszystkie osoby uprawnione łącznie.

Odpowiadając więc na Pani pytanie, zasadniczo nie dochodzi na gruncie prawa cywilnego do dziedziczenia grobowca. Określone osoby nabywają jednak prawo do bycia w nim pochowanymi wraz ze swoim bliskim zmarłym. W opisanej przez Pani sytuacji, uprawnienie takie przysługuje zarówno w równym stopniu wnukom jak i prawnukom zmarłego (a także innym osobom wskazanym w § 4 omawianego przepisu, jeśli takie są) i powinni oni wspólnie decydować o losach grobowca.

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj >>

Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na ten temat – kliknij tutaj >>