Wykreślenie byłego męża z księgi wieczystej
• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Jestem po rozwodzie z orzeczonym i uprawomocnionym podziałem majątku. W jego wyniku dom stał się wyłącznie moją własnością. Co należy zrobić, aby zmienić wpis w księdze wieczystej? Do tej pory jako właściciele domu figurujemy tam razem z byłym mężem, a chciałabym go wykreślić i uporządkować tym samym księgę.
Niezgodność między rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości a wpisem w księdze wieczystej
Zastosowanie zasady rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych wchodzi w grę, gdy pomiędzy rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości, a stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej zachodzi niezgodność (art. 5 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece; j.t. Dz. U. 2001 r. Nr 124, poz. 1361; dalej jako – „u.k.w.h.”).
Niezgodność może być konsekwencją bądź to braku w księdze wieczystej wpisu odzwierciedlającego prawidłowy stan prawny, bądź to dokonania wpisu bez podstawy prawnej lub wpisu prawa nieistniejącego, bądź to wreszcie pomyłki w dokonanym wpisie (zobacz S. Rudnicki, Komentarz do ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz do przepisów o postępowaniu w sprawach wieczystoksięgowych Warszawa 2002 r. s. 34; A. Menes „Domniemania wynikające z wpisów do ksiąg wieczystych” w: „Rejent”, 1994 r. Nr 5, s. 60-62
Z czego mogą wynikać niezgodności w księdze wieczystej?
Wyróżnić można dwa typy sytuacji, w których zachodzi niezgodność pomiędzy stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości (zobacz J. Ignatowicz „Prawo rzeczowe” Warszawa 2000 r., s. 337).
W pierwszym przypadku niezgodność wynika z zaistniałej zmiany stanu prawnego nieruchomości, w związku z czym stan ujawniony w księdze wieczystej utracił aktualność. Przykładowo – właściciel ujawniony w księdze wieczystej zmarł lub zbył nieruchomość. W takim wypadku usunięcie niezgodności następuje w zwykłym postępowaniu wieczystoksięgowym o wpis, toczącym się przed sądem rejonowym prowadzącym księgę wieczystą.
Wniosek o wpis w księdze wieczystej
Osoba uprawniona składa wniosek o wpis w księdze wieczystej i jako podstawę wpisu przedkłada orzeczenie sądu lub inny dokument, który stanowi podstawę wpisu i z którego wynika, że zaszła zmiana stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej, a sąd dokonuje wpisu na podstawie art. 31 ust. 2 u.k.w.h.
Zgodnie z art. 35. Ustawy o księgach wieczystych:
„1. Właściciel nieruchomości jest obowiązany do niezwłocznego złożenia wniosku o ujawnienie swego prawa w księdze wieczystej.
2. Jeżeli osoba trzecia doznała szkody na skutek nieujawnienia prawa własności w księdze wieczystej, właściciel ponosi odpowiedzialność za szkodę powstałą na skutek niewykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 1, bądź na skutek opieszałości w jego wykonaniu.”
Obowiązek właściciela nieruchomości do ujawnienia prawa własności w księdze wieczystej
Obowiązek, o którym mowa w ust. 1 art. 35, dotyczy właściciela każdej nieruchomości: gruntowej, budynkowej i lokalowej (wieczyste użytkowanie nie może powstać bez ujawnienia w księdze wieczystej). W art. 35 ust. 1 chodzi o ujawnienie prawa własności, a nie innych praw rzeczowych związanych z nieruchomością, np. służebności gruntowej obciążającej nieruchomość służebną. Wynika to z zestawienia ust. 1 z ust. 2, w którym jest mowa o nieujawnieniu prawa własności jako przyczynie szkody wyrządzonej osobie trzeciej. Przepis ten zastąpił dotychczasowe unormowanie, które także dotyczyło obowiązku właściciela nieruchomości ujawnienia swego prawa i rozumiane było niezmiennie jako wyraz dążenia do osiągnięcia zasady powszechności ksiąg wieczystych. Przemawia za tym także zestawienie i ścisły związek dotychczasowego przepisu z nowym art. 36, dotyczącym tej samej problematyki. Złożenie wniosku o ujawnienie prawa własności powinno nastąpić w czasie, w danych okolicznościach, właściwym, to znaczy bez nieuzasadnionej zwłoki.
W tym celu powinna Pani złożyć do wydziału ksiąg wieczystych formularz KW-WPIS (Wniosek o wpis w księdze wieczystej – dostępny również na https://bip.ms.gov.pl/Data/Files/_public/bip/kw/formularze/1/kw-wpis.pdf). Należy do niego dołączyć prawomocne postanowienie o podziale majątku i uiścić opłatę w kasie sądu.
Przykłady
Spłata kredytu hipotecznego
Anna i Marek rozwiedli się po 10 latach małżeństwa. W trakcie trwania małżeństwa zaciągnęli kredyt hipoteczny na zakup mieszkania, które stało się ich współwłasnością. Po rozwodzie, zgodnie z orzeczeniem sądu o podziale majątku, mieszkanie przypadło Annie, która zobowiązała się do spłaty pozostałej części kredytu. Bank zgodził się na przepisanie kredytu wyłącznie na Annę. Mimo to, w księdze wieczystej nadal figurowali oboje byli małżonkowie. Aby Anna mogła w pełni dysponować nieruchomością i uniknąć problemów w przyszłości (np. przy ewentualnej sprzedaży), konieczne było wykreślenie Marka z księgi wieczystej na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu o podziale majątku.
Darowizna od rodziców
Katarzyna i Piotr otrzymali w trakcie małżeństwa od rodziców Katarzyny darowiznę działki budowlanej. W akcie notarialnym darowizny jako obdarowani figurowali oboje małżonkowie, co zostało odzwierciedlone w księdze wieczystej. Po rozwodzie i podziale majątku, sąd orzekł, że działka ta, jako pochodząca z darowizny od rodziny Katarzyny, stanowi jej majątek osobisty. Mimo to, w księdze wieczystej nadal widniał wpis o współwłasności. Katarzyna, chcąc uporządkować stan prawny nieruchomości i uniknąć ewentualnych roszczeń ze strony byłego męża w przyszłości, złożyła wniosek o wykreślenie Piotra z księgi wieczystej, dołączając prawomocne orzeczenie sądu.
Sprzedaż nieruchomości po rozwodzie
Jan i Ewa byli współwłaścicielami domu. Po rozwodzie, zgodnie z ugodą sądową, dom miał zostać sprzedany, a uzyskane środki podzielone między nich po połowie. Znaleźli nabywcę, jednak podczas wizyty u notariusza okazało się, że w księdze wieczystej wciąż widnieją oboje byli małżonkowie. Notariusz poinformował ich, że do finalizacji transakcji konieczne jest uregulowanie stanu prawnego w księdze wieczystej. Jan i Ewa musieli więc najpierw złożyć wniosek o wykreślenie jednego z nich (zazwyczaj tego, który zrzeka się praw do nieruchomości na rzecz drugiego lub w przypadku sprzedaży – obojga), dołączając do wniosku ugodę sądową. Dopiero po dokonaniu wpisu w księdze wieczystej, notariusz mógł sporządzić akt notarialny sprzedaży.
Podsumowanie
Po rozwodzie i prawomocnym podziale majątku, konieczne jest uregulowanie stanu prawnego nieruchomości poprzez wykreślenie byłego małżonka z księgi wieczystej. W tym celu należy złożyć wniosek do sądu wieczystoksięgowego, dołączając orzeczenie sądu o podziale majątku. Uporządkowanie wpisów w księdze wieczystej jest istotne dla uniknięcia problemów prawnych w przyszłości, np. przy sprzedaży nieruchomości.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz szybkiej i rzetelnej porady prawnej bez wychodzenia z domu? Oferujemy porady prawne online z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego, spadkowego, karnego i administracyjnego. Zapewniamy analizę dokumentów, doradztwo w kwestiach prawnych oraz pomoc w przygotowaniu pism. Skontaktuj się z nami, aby omówić Twój problem i uzyskać profesjonalne wsparcie prawne online.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece - Dz.U. 1982 nr 19 poz. 147
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
Zadaj pytanie »
» Kamera sąsiada a moje prawo, jak bronić się przed naruszeniem prywatności?
» Obowiązki rodziny wobec osoby starszej, kto powinien ponosić koszty opieki w DPS-ie?
» Dodanie partnera jako współwłaściciela nieruchomości, jakie są możliwości i formalności?
» Przeniesienie własności nieruchomości jako zabezpieczenie pożyczki, kroki prawne w przypadku braku spłaty
» Samochód po przejściach – jak odzyskać pieniądze za auto z ukrytą wadą?
