Zalanie posesji przez wodę z drogi gminnej

• Data: 2023-02-20 • Autor: Kamil Kiecana

W wyniku ulewnego deszczu i spływu wód oraz błota na drogę gminną zalana została moja posesja na obszarze ok. 1500 m2. Został naniesiony muł na ok. 15–20 cm, niszcząc roślinność. Czy gmina ma obowiązek wypłaty odszkodowania, usunięcia szkód i przywrócenia posesji do stanu przed zalaniem?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Zalanie posesji przez wodę z drogi gminnej

Uszkodzenie gruntu

Zgodnie z art. 234 Prawa wodnego:

„1. Właściciel gruntu, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej, nie może:
1) zmieniać kierunku i natężenia odpływu znajdujących się na jego gruncie wód opadowych lub roztopowych ani kierunku odpływu wód ze źródeł – ze szkodą dla gruntów sąsiednich;
2) odprowadzać wód oraz wprowadzać ścieków na grunty sąsiednie.
2. Na właścicielu gruntu ciąży obowiązek usunięcia przeszkód oraz zmian w odpływie wody, powstałych na jego gruncie na skutek przypadku lub działania osób trzecich, ze szkodą dla gruntów sąsiednich.
3. Jeżeli spowodowane przez właściciela gruntu zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływają na grunty sąsiednie, wójt, burmistrz lub prezydent miasta, z urzędu lub na wniosek, w drodze decyzji, nakazuje właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom, ustalając termin wykonania tych czynności.
4. Nakaz, o którym mowa w ust. 3, nie zwalnia z obowiązku uzyskania pozwolenia wodnoprawnego albo dokonania zgłoszenia wodnoprawnego, jeżeli są wymagane.
5. Postępowania w sprawie decyzji, o której mowa w ust. 3, nie wszczyna się, jeżeli upłynęło 5 lat od dnia, w którym właściciel gruntu sąsiedniego dowiedział się o szkodliwym oddziaływaniu na jego grunt”.

Zgodnie z art. 144 Kodeksu cywilnego:

„Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych”.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Zgodnie z poglądami piśmiennictwa prawnego, „dyspozycja art. 29 pr. wodnego jest węższa, ponieważ obejmuje tylko taką immisję, która mogłaby szkodliwie oddziaływać na nieruchomości sąsiednie, podczas gdy art. 144 k.c. ograniczenia takiego nie zawiera, zakazując wszelkich immisji, niezależnie od tego, czy mogą one wyrządzić szkodę na nieruchomości sąsiedniej, czy nie. Otóż w tych wypadkach, w których zmiana stanu wody mogłaby szkodliwie oddziaływać na nieruchomość sąsiednią Y, będzie miał zastosowanie art. 29 pr. wodnego, a nie art. 144 k.c. W uchwale z 27 czerwca 2007 r., III CZP 39/2007, LexPolonica nr 1494200 (OSNC 7-8/2008, poz. 85) Sąd Najwyższy wskazał na art. 29 ust. 3 pr. wodnego, zgodnie z którym w wypadku spowodowana przez właściciela gruntu zmiany stanu wody na gruncie szkodliwie wpływają na grunty sąsiednie, wójt, burmistrz lub prezydent miasta może w drodze decyzji nakazać właścicielowi gruntu przywrócenie stanu poprzedniego lub wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom. W tym zakresie sprawy także zostały przekazane do kompetencji organu administracyjnego, któremu ustawa zapewnia możliwość wyboru formy reakcji na zmianę stanu wody przez nałożenie obowiązku przywrócenia stanu poprzedniego lub przez nakazanie wykonania urządzeń zapobiegających szkodom. Przywrócenie stanu zgodnego z prawem może polegać na przywróceniu stanu poprzedniego lub wykonaniu urządzeń zapobiegających szkodom i w tym zakresie kompetencja organu administracyjnego (administracyjny tryb postępowania) jest wyłączna. Natomiast jeżeli roszczenie negatoryjne o przywrócenie stanu zgodnego z prawem przybiera inną postać niż żądanie przywrócenia stanu poprzedniego lub wykonania urządzeń zapobiegających szkodom, to takie roszczenie powinno być dochodzone w postępowaniu sądowym. W wyniku tych rozważań Sąd Najwyższy stwierdził w uchwale, że - z wyjątkiem roszczeń o przywrócenie stanu poprzedniego i o wykonanie urządzeń zapobiegających szkodom - droga sądowa jest dopuszczalna do dochodzenia roszczeń o ochronę własności przez właściciela gruntu dotkniętego szkodliwym wpływem zmiany stanu wody (art. 29 ust. 3 pr. wodnego). Patrz teza 16 do art. 223” (S. Rudnicki [w:] G. Rudnicki, S. Rudnicki, Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga druga. Własność i inne prawa rzeczowe, wyd. IX, Warszawa 2008, art. 144).

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Odpowiedzialność właściciela drogi

Z powyższego wynika, że istnieją argumenty za tym, że właściciel gruntu (drogi gminnej) może ponosić wobec Pana odpowiedzialność za brak prawidłowych zabezpieczeń i gospodarki wodnej na swym terenie.

Sankcją za takie działanie jest grzywna (art. 478 pkt 1 Prawa wodnego). Niezależnie od tego może Pan rozważyć dochodzenie odszkodowania za poniesioną szkodę oraz przywrócenia posesji do stanu przed zalaniem.

Przykłady

Po intensywnych opadach deszczu woda spływająca z drogi gminnej zalała działkę rekreacyjną Pana Jana. Zalanie objęło obszar ponad 1000 m², powodując zniszczenie trawnika, rabat kwiatowych oraz altany ogrodowej. Warstwa mułu o grubości 20 cm sprawiła, że teren stał się niezdatny do użytkowania. Pan Jan zwrócił się do gminy z żądaniem przywrócenia terenu do stanu sprzed szkody, jednak urząd odpowiedział, że nie ponosi odpowiedzialności za skutki nawałnicy. Właściciel posesji zdecydował się dochodzić swoich praw na drodze sądowej, powołując się na przepisy Prawa wodnego.


Pani Anna, mieszkanka podmiejskiej miejscowości, od lat zmaga się z problemem zalewania swojej nieruchomości po każdej większej ulewie. Droga gminna przebiegająca tuż obok nie posiada odpowiedniego odwodnienia, co prowadzi do regularnego podtapiania budynku gospodarczego i ogrodu warzywnego. Po interwencji w gminie okazało się, że brakuje odpowiedniej infrastruktury kanalizacyjnej, a jedynym rozwiązaniem byłoby wykonanie rowów odwadniających. Pani Anna powołując się na przepisy Kodeksu cywilnego, podjęła kroki prawne, domagając się odszkodowania za poniesione straty.


W wyniku obfitych opadów śniegu i późniejszych roztopów Pan Tomasz zauważył, że woda z drogi gminnej nie ma gdzie odpłynąć, co prowadzi do jej spiętrzenia i zalewania jego gospodarstwa rolnego. Woda naniosła duże ilości błota i śmieci na jego pole uprawne, niszcząc młode sadzonki drzew owocowych. Po zgłoszeniu sprawy do urzędu gminy, dowiedział się, że podobne problemy zgłaszali również inni mieszkańcy. Gmina zobowiązała się do wykonania odwodnienia, jednak Pan Tomasz wciąż rozważa dochodzenie rekompensaty za poniesione straty, korzystając z pomocy prawnika.

Podsumowanie

Zalanie posesji przez wodę z drogi gminnej to problem, który może prowadzić do poważnych strat materialnych i trudności w codziennym użytkowaniu nieruchomości. W takich sytuacjach kluczowe jest ustalenie odpowiedzialności oraz możliwości dochodzenia roszczeń. Zgodnie z przepisami Prawa wodnego i Kodeksu cywilnego właściciel drogi gminnej może ponosić odpowiedzialność za nieprawidłową gospodarkę wodną, jeśli jej skutkiem są szkody na gruntach sąsiednich. Poszkodowany właściciel nieruchomości ma prawo domagać się przywrócenia terenu do stanu poprzedniego lub odszkodowania za poniesione straty. Warto pamiętać, że postępowanie administracyjne może być jednym ze sposobów rozwiązania problemu, jednak w przypadku braku satysfakcjonujących działań ze strony gminy, istnieje możliwość dochodzenia swoich praw na drodze sądowej. Skuteczność działań zależy od udokumentowania szkody, wykazania związku przyczynowego oraz konsekwentnego egzekwowania swoich praw.

Oferta porad prawnych

Oferujemy kompleksowe porady prawne online, które pomogą Państwu w skutecznym rozwiązaniu problemów związanych z zalaniem posesji przez wodę z drogi gminnej. Nasz zespół doświadczonych prawników udzieli fachowego wsparcia w zakresie interpretacji przepisów Prawa wodnego oraz Kodeksu cywilnego, a także pomoże w przygotowaniu niezbędnych wniosków i pism kierowanych do odpowiednich organów administracyjnych.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne - Dz.U. 2017 poz. 1566

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Kamil Kiecana

O autorze: Kamil Kiecana

Kamil Kiecana, radca prawny, członek Okręgowej Izby Radców Prawnych w Rzeszowie.

Prowadzi kompleksową obsługę prawną przedsiębiorców. Doradza też osobom fizycznym.

Specjalizuje się w prawie umów w obrocie gospodarczym, prawie handlowym, cywilnym oraz żywnościowym.

Od 2013 r. doradza firmom z branży FMCG.

Ponadto, współpracuje z dużymi kancelariami prawnymi obsługującymi spółki kapitałowe.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

spolkowy.pl

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawozus.pl