• Data: 2024-11-24 • Autor: Katarzyna Bereda
Jestem właścicielką domu jednorodzinnego, który wybudowałam przed 20 laty w ramach powstającego osiedla domów jednorodzinnych. Działki budowlane, które miały utworzyć osiedle, sprzedawał urząd miasta i gminy w stanie nieuzbrojonym, ale z zobowiązaniem, że zostaną uzbrojone we wszystkie media na koszt urzędu. Na czas budowy energię elektryczną dostarczano ze słupa znajdującego się na mojej działce. Jednak po moim zamieszkaniu wykonano połączenie energetyczne podziemne i odłączono zasilanie ze słupa znajdującego się na mojej działce. Słup miał zostać usunięty, ale w jego otoczeniu utworzyłam już ogród i poprosiłam, aby go zostawić, gdyż jego wykopanie zniszczyłoby roślinność i zaburzyło już stworzoną strukturę. Jakiś czas temu, prawdopodobnie z powodu prowadzonej w pobliżu inwestycji usługowej, bez mojej zgody i wiedzy ponownie podłączono słup do sieci. Jak się temu sprzeciwić? W roślinności wokół słupa bytuje ptactwo będące pod ścisłą ochroną. Uważam, że takie działanie było nielegalne, narusza moją własność i zamierzam zażądać wynagrodzenia za ten okres oraz odłączenia słupa od sieci. Czy są ku temu podstawy prawne i jakie?
W tej sprawie można powołać się na dwie instytucje: w pierwszej kolejności mogłaby Pani powołać się na służebność przesyłu, skoro przedsiębiorstwo przesyłowe posadowiło na Pani nieruchomości urządzenie przesyłowe i wymagane jest w takiej sytuacji zawarcie umowy w tym zakresie. W mojej ocenie, jeżeli jednak słup pozostał, albowiem przeniesiono własność słupa na Panią – nawet w sposób dorozumiany – przez ponowne podłączenie doszło do naruszenia Pani prawa własności, albowiem ingerencja nastąpiła bez Pani wiedzy i woli.
Z uwagi na to powinna Pani skorzystać z powództwa negatoryjnego. Zgodnie bowiem z treścią art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego (K.c.): „Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
Artykuł 222 § 2 K.c. reguluje roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i zaniechanie naruszeń. W celu określenia naruszeń, przeciwko którym wymierzone jest roszczenie negatoryjne, ustawodawca posługuje się określeniem negatywnym, definiując je jako wszelkie „naruszenia własności w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą”. Żądanie zaprzestania naruszeń prawa własności oznacza roszczenie o zaniechanie na przyszłość trwałego lub powtarzającego się wkraczania w sferę cudzego prawa własności. Roszczenie negatoryjne zabezpiecza obowiązek odpowiadający prawu własności polegający na biernym zachowaniu się i przestrzeganiu zakazu naruszania prawa własności.
Podstawą każdego roszczenia negatoryjnego jest uprawnienie właściciela do skutecznego sprzeciwu wobec bezprawnej ingerencji w jego prawo własności (ius negandi). Jest ono źródłem żądania zaniechania nieuprawnionej ingerencji. Ponieważ zaś ingerencja w sferę uprawnień właściciela polega zawsze na określonym, z uwagi na okoliczności faktyczne, sposobie naruszenia własności, treścią roszczenia negatoryjnego jest tym samym żądanie zaniechania i przywrócenia stanu zgodnego z prawem z uwagi na określony sposób ingerencji uwarunkowany określoną sytuacją faktyczną i okolicznościami sprawy. Konkretnemu roszczeniu negatoryjnemu odpowiada po stronie naruszającego obowiązek konkretny, lecz w przeciwieństwie do skargi windykacyjnej jego treść jest bardzo różna w zależności od tego, na czym w danym przypadku polega naruszenie własności (por. A. Klein, Elementy, s. 44; J. Ignatowicz, w: Resich, Komentarz, 1972, t. I, s. 594-597).
Ponadto, oprócz roszczenia negatoryjnego, przysługuje Pani jeszcze roszczenie uzupełniające, określone w art. 224 K.c., zgodnie z którym:
„§ 1. Samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne, jeżeli stały się w tym czasie wymagalne.
§ 2. Jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył."
Z uwagi na powyższe, proszę w pierwszej kolejności wystosować pismo do wykonawcy budowy – podmiotu, który dokonał podłączenia, z wnioskiem o zaniechanie naruszeń.
Nielegalne wykorzystanie słupa energetycznego do zasilania nowego budynku usługowego
Mój sąsiad, który niedawno rozpoczął budowę budynku usługowego w pobliżu mojej działki, bez mojej zgody podłączył się do słupa energetycznego znajdującego się na mojej nieruchomości. Kiedy zauważyłam, że linia energetyczna biegnie z mojego słupa do jego placu budowy, natychmiast skontaktowałam się z lokalnym dostawcą energii. Okazało się, że inwestor nie posiadał stosownej zgody ani nie zarejestrował tego podłączenia w firmie energetycznej. Złożyłam formalny wniosek o usunięcie nielegalnego podłączenia oraz zażądałam wynagrodzenia za bezprawne korzystanie z mojej własności.
Reaktywacja nieużywanego słupa energetycznego bez zgody właściciela
Kilka lat temu po zakończeniu budowy domu na mojej działce zainstalowano podziemne przyłącze energetyczne, a słup, który wcześniej służył do dostarczania energii, stał się zbędny. Zgodziłam się, aby słup pozostał, gdyż usunięcie go mogłoby zniszczyć mój ogród. Ostatnio odkryłam, że bez mojej wiedzy i zgody ten słup został ponownie podłączony do sieci, aby zasilać pobliską inwestycję deweloperską. Złożyłam skargę do firmy energetycznej oraz zażądałam odszkodowania za nielegalne użycie mojej własności, a także natychmiastowego odłączenia słupa.
Ptaki pod ochroną zamieszkujące przy słupie energetycznym na prywatnej działce
Na mojej działce, wokół słupa energetycznego, z czasem utworzył się gęsty ogród, w którym bytują ptaki będące pod ścisłą ochroną. Z tego powodu nie zgodziłam się na usunięcie słupa, aby nie zakłócić ich siedlisk. Niedawno odkryłam, że słup został nielegalnie podłączony do sieci, co zakłócało spokój ptaków i naruszało moją własność. Po złożeniu skargi do dostawcy energii, powołałam się na przepisy dotyczące ochrony przyrody i zażądałam odłączenia słupa oraz odszkodowania za ingerencję w moje prawo własności.
Nielegalne używanie słupa energetycznego na prywatnej nieruchomości bez zgody właściciela jest naruszeniem prawa własności. Właściciel ma prawo domagać się zarówno przywrócenia stanu zgodnego z prawem, jak i zaniechania dalszych naruszeń, a także wynagrodzenia za bezprawne korzystanie z jego mienia. Kluczowe w takich przypadkach jest szybkie działanie – zgłoszenie sprawy odpowiednim organom oraz dochodzenie swoich praw w oparciu o kodeks cywilny, zwłaszcza art. 222 § 2 K.c.
Oferuję profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism w sprawach związanych z nielegalnym korzystaniem z nieruchomości i naruszeniem prawa własności. Skontaktuj się, aby uzyskać szybkie i skuteczne wsparcie prawne dostosowane do Twojej sytuacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika
