Ubezwłasnowolniony współwłaściciel mieszkania - zgoda na najem i sprzedaż

Jesteśmy (troje rodzeństwa) współwłaścicielami (każde po 1/3) mieszkania na mocy postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Ja, moja siostra i mój całkowicie ubezwłasnowolniony brat. Jestem opiekunem prawnym brata. Nikt nie mieszka obecnie w mieszkaniu od kilku miesięcy. Ja i siostra mamy swoje mieszkania, brat z uwagi na swoją chorobę nakazem sądowym mieszka od 4 lat w DPS-ie. Złożyłam w sądzie wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem ubezwłasnowolnionego całkowicie brata polegającej na sprzedaży 1/3 części mieszkania spółdzielczego na warunkach własnościowego prawa do lokalu, odziedziczonego w spadku po rodzicach – w oczekiwaniu na wyznaczenie terminu rozprawy.
Chciałabym w tym roku wynająć mieszkanie (najem okazjonalny + notariusz) przed otrzymaniem postanowienia sądu, o które wystąpiłam (opisane wyżej), aby uniknąć comiesięcznych opłat za mieszkanie. Opłaty pokrywam tylko ja i występuję w spółdzielni jako przedstawiciel mieszkania za zgodą siostry i moją. Rodzeństwo moje z uwagi na swój status materialny nie wnosi opłat czynszowych.
Czy wystarczająca będzie zgoda moja i siostry, aby wynająć mieszkanie? Umowa podpisana będzie przez nas obie? Czy mogę w świetle prawa w sytuacji opisanej jak wyżej wynająć okazjonalnie mieszkanie (zakładam, że siostra wyrazi zgodę) bez występowania do sądu z wnioskiem w imieniu ubezwłasnowolnionego brata?
Jeśli jest to dozwolone prawem chciałabym również jako przedstawiciel wszystkich współwłaścicieli mieszkania dokonywać ewentualnych opłat w urzędzie skarbowym. Po podpisaniu przykładowo upoważnienia lub innego dokumentu – w jaki sposób najlepiej tego dokonać? Nie zamierzam pobierać odstępnego za wynajem, tylko opłaty stałe mieszkania oraz zużycie mediów, ewentualnie dodatkowo na opłatę podatkową. Proszę o poradę, jak zgodnie z prawem wynająć mieszkanie i opłacić podatki w sytuacji opisanej jak wyżej.

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Ubezwłasnowolniony współwłaściciel mieszkania - zgoda na najem i sprzedaż

Najem wspólnego mieszkania

Podstawę żądania stanowi art. 199 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym „do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. W braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeknie mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli”.

Dodatkowym problemem jest ubezwłasnowolnienie. Do czynności osoby ubezwłasnowolnionej stosuje się przepisy o opiece.

W tym miejscu odwołać się należy do przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego regulujących zasady sprawowania opieki przez opiekuna prawnego – tu: osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej. I tak zgodnie z art. 155 § 1 i 2 opiekun sprawuje pieczę nad osobą i majątkiem pozostającego pod opieką, podlega przy tym nadzorowi sądu opiekuńczego, ponadto do sprawowania opieki stosuje się odpowiednio przepisy władzy rodzicielskiej z zachowanie przepisów poniższych. Takim „poniższym” przepisem jest kolejny przepis, tj. art. 156, w myśl którego opiekun powinien uzyskiwać zezwolenie sądu opiekuńczego we wszelkich ważniejszych sprawach, które dotyczą osoby lub majątku małoletniego. Przepis ten nie precyzuje, jak należy rozumieć sformułowanie „ważniejsze sprawy”, ale w doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że takimi ważniejszymi sprawami z zakresu pieczy nad majątkiem będą czynności przekraczające zwykły zarząd majątkiem podopiecznego.

Uregulowanie to koresponduje z przepisem art. 101 § 3, do którego na zasadzie odpowiedniego stosowania odsyła ww. przepis art. 155 § 2 – w myśl którego rodzice (tu opiekun) nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego w formie postanowienia dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka (tu: osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej).

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Czynności przekraczające zwykły zarząd

Przyjmuje się, że jako czynności przekraczające zwykły zarząd powinny być traktowane nie tylko te czynności, które powodują poważniejsze zmniejszenie substancji majątku podopiecznego, ale nawet te, które noszą w sobie tylko ryzyko takiego zmniejszenia. Umowa najmu nieruchomości jako taka nie zmniejsza samej substancji majątku, ale warunki na jakich może być zawarta, nie zawsze muszą być (nie zawsze będą) dla podopiecznego korzystne. Dlatego również tego rodzaju umowy zaliczane są zarówno przez przedstawicieli doktryny, jak i przez Sąd Najwyższy do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem, na których dokonanie opiekun prawny musi uzyskać zezwolenie sądu opiekuńczego.

W tym miejscu przykładowo wskazać należy komentarz do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, do przepisu art. 156 czy też na wyrok Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 2007 r. w sprawie II UK, w którym Sąd ten stwierdził, że umowa dzierżawy nieruchomości zawarta bez zgody sądu opiekuńczego przez osobę ograniczoną w zdolności do czynności prawnych jest nieważna jako przekraczająca zakres zwykłego zarządu majątkiem.

Występowanie w imieniu ubezwłasnowolnionego

Nie może Pani bez zgody sądu w imieniu osoby ubezwłasnowolnionej wynająć mieszkania. Uzyskawszy zgodę, występuje Pani w imieniu brata jako opiekun prawny, więc nie potrzebuje Pani pełnomocnictwa.

Pełnomocnictwo będzie Pani jedynie potrzebne od siostry, jeśli w jej imieniu ma Pani dokonywać formalności w US. Pełnomocnictwo nie wymaga szczególnej formy, nie musi być notarialne.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Izabela Nowacka-Marzeion

O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion

Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

spolkowy.pl

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawozus.pl

Szukamy prawnika »