• Autor: Radca prawny Katarzyna Nosal
Mieszkam w mieszkaniu komunalnym. Prawo do najmu mieszkania uzyskałem po śmierci ojca 26 lat temu. Umowę z gminą podpisałem również 26 lat temu. Mam możliwość wykupienia tego mieszkania z bonifikatą 90%. Niestety przy kompletowaniu dokumentów okazało się, że oprócz mnie prawo do najmu mieszkania mają również moi 3 bracia, którzy od początku podpisania umowy nie mieszkają w lokalu. Mieszkają za granicą. Jeden z nich posiada na własność mieszkanie za granicą. Dwóch mieszka i pracuje za granicą. Jeden z dwóch jest zameldowany. Nie ponosili kosztów utrzymania mieszkania ani remontów. Co zrobić, aby wykupić mieszkanie bez nich? Gmina chce, aby przyszli i zrzekli się prawa do najmu. Jeden z braci nie zgadza się, tłumacząc, że to jego spadek po naszym ojcu i że jeśli według prawa należy mu się mieszkanie, to on chce je tez mieć.
Wstąpienie w najem następuje na zasadach wynikających z Kodeksu cywilnego. Zatem nie można tu w prosty sposób stwierdzić, że to mi się należy, bo jest spadkiem po rodzicach.
Zgodnie z art. 691 Kodeksu cywilnego „w razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą. Osoby te wstępują w stosunek najmu lokalu mieszkalnego, jeżeli stale zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci”.
Nie wiem, jaka była Państwa sytuacja w 1994 roku. Jednak patrząc po datach Państwa urodzin (załączone dokumenty), można założyć, że rzeczywiście w chwili śmierci taty wszyscy zamieszkiwaliście w mieszkaniu. Stąd nie ma podstaw do zakwestionowania wstąpienia w stosunek najmu.
Zobacz też: Dwóch najemców mieszkania komunalnego
Warto jednak ustalić, czy to prawo najmu przysługiwało braciom rzeczywiście przez cały czas. Z uchwał rad gmin dotyczących zasad wynajmowania lokali mieszkalnych wynika często ze najem jest wypowiadany, jeśli pojawia się prawo do innego lokalu mieszkalnego. Warto sprawdzić, w jaki sposób tę kwestię uregulowano w Pana gminie.
Ponadto warto zwrócić uwagę na zasady sprzedaży lokali mieszkalnych w gminie. Niestety, nie byłam w stanie dotrzeć do uchwały, która stanowi podstawę sprzedaży mieszkań komunalnych w Pana mieście, jednak bardzo często w tych uchwałach wyraźnie zaznaczone jest, że podstawą nabycia jest brak posiadania innego lokalu. W takim przypadku brat nie mógłby zakupić mieszkania na współwłasność z bonifikatą.
Niestety nie znajduję w chwili obecnej podstaw do kwestionowania samego stosunku najmu braci. Uchwała dotycząca najmu nie wskazuje, że najem wygasa, jeśli najemca nie korzysta z lokalu, a gmina nie wypowiedziała stosunku najmu braciom formalnie. Mógłby Pan złożyć do gminy wniosek o rozwiązanie z braćmi stosunku najmu z uwagi na fakt, iż nie korzystają oni z mieszkania. Gdyby gmina rozwiązała z braćmi najem, wówczas Pan pozostałby jedynym najemcą. Bardzo mi przykro, ale w tym przypadku trudno znaleźć inne rozwiązanie.
Przypadek rodzeństwa w konflikcie
Pan Jan od 30 lat mieszka w mieszkaniu komunalnym, które chciałby wykupić z bonifikatą. Okazało się jednak, że formalnie prawo najmu przysługuje także jego siostrze i bratu, którzy od lat mieszkają za granicą. Brat, mimo że ma własne mieszkanie, nie chce się zrzec prawa do najmu, licząc na udział w przyszłej własności. Gmina odmówiła sprzedaży mieszkania bez zgody wszystkich najemców. Pan Jan złożył wniosek o rozwiązanie stosunku najmu wobec brata, argumentując jego wieloletnią nieobecność i brak udziału w kosztach utrzymania lokalu. Po kilku miesiącach gmina uwzględniła wniosek, umożliwiając wykup.
Zameldowanie jako problem
Pani Anna mieszka w lokalu komunalnym, który chciała wykupić na własność. Problemem okazało się, że jej brat, choć od lat przebywał za granicą i miał tam własne mieszkanie, nadal był zameldowany w lokalu. Gmina uznała, że wciąż jest współnajemcą, przez co wykup był niemożliwy bez jego zgody. Po konsultacji z prawnikiem pani Anna wystąpiła do gminy o rozwiązanie stosunku najmu brata, powołując się na brak faktycznego zamieszkiwania. Po przedstawieniu dowodów, takich jak rachunki i świadectwa sąsiadów, gmina przychyliła się do jej wniosku.
Dobrowolne zrzeczenie się prawa
Pan Marek mieszkał w mieszkaniu komunalnym od śmierci matki i chciał je wykupić z bonifikatą. Jego dwaj bracia, mieszkający za granicą, również mieli prawo najmu, choć od lat nie interesowali się lokalem. Jeden z braci zgodził się podpisać oświadczenie o zrzeczeniu się prawa do najmu, ale drugi nie odbierał korespondencji i nie odpowiadał na prośby. Pan Marek poprosił o pomoc notariusza i wysłał oficjalne wezwanie do zrzeczenia się prawa do najmu. Brat ostatecznie zgodził się podpisać dokument, gdy zrozumiał, że bez tego mieszkanie nie zostanie wykupione.
Wykup mieszkania komunalnego przy kilku najemcach może być skomplikowany, zwłaszcza gdy nie wszyscy są zgodni. Kluczowe jest sprawdzenie przepisów gminnych dotyczących najmu i wykupu oraz ustalenie, czy pozostali najemcy faktycznie korzystają z lokalu. Jeśli nie, można wystąpić do gminy o rozwiązanie ich stosunku najmu. Warto także spróbować uzyskać dobrowolne zrzeczenie się prawa do najmu przez innych najemców, co przyspieszy proces. W przypadku oporu jednego z nich konieczna może być konsultacja prawna i działania formalne, aby umożliwić wykup mieszkania.
Jeśli masz problem z wykupem mieszkania komunalnego lub inną sprawą prawną, skorzystaj z porad prawnych online. Oferujemy szybkie i profesjonalne doradztwo w zakresie prawa mieszkaniowego, najmu i własności. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać indywidualną analizę Twojej sytuacji oraz skuteczne rozwiązania prawne. Wystarczy wysłać zapytanie, a nasi prawnicy odpowiedzą na Twoje wątpliwości i pomogą przejść przez formalności.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Radca prawny Katarzyna Nosal
Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika