• Data: 2023-07-07 • Autor: Radca prawny Anna Sufin
W dniu 25.10.2022 zawarłem umowę na montaż pompy ciepła. W § 2 umowy jest określony termin rozpoczęcia prac na 16 tygodni, natomiast w § 4 jest określony termin udostępnienia miejsca do wykonania dzieła do dnia 10.04.2023. Od jakiego dnia należy liczyć termin rozpoczęcia prac 16 tygodni, czy od dnia podpisania umowy, czy wpłaty zaliczki? Według mnie nie ma określonego terminu rozpoczęcia prac. Natomiast termin udostępnienia liczę od dnia podpisania umowy do daty w umowie. Czy umowa jest umową o dzieło i czy mogę od niej odstąpić, licząc 16 tygodni od 25.10.2022?
Przedstawiona umowa jest umową o dzieło. Zgodnie z art. 627 Kodeksu cywilnego (K.c.) – przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Umowa o dzieło jest umową rezultatu – „Wykonanie umowy o dzieło ma doprowadzić w przyszłości do powstania konkretnego, indywidualnie oznaczonego rezultatu jako koniecznego do osiągnięcia zgodnie z treścią umowy” (wyrok SA w Szczecinie z 30.04.2013 r., III AUa 956/12, Legalis). W kwalifikowaniu umowy oprócz podstawowych cech bierze się także pod uwagę wolę stron – u Państwa wyraźnie w umowie wskazano, że wykonawca zobowiązuje się do wykonania dzieła (§ 1 ust. 1 umowy) i tak została skonstruowana umowa.
Zgodnie z art. 635 K.c. – przy umowie o dzieło zamawiający może bez wyznaczenia terminu dodatkowego odstąpić od umowy jeszcze przez upływem terminu do wykonania dzieła, jeśli przyjmujący zamówienie opóźnia się z rozpoczęciem lub wykończeniem dzieła tak dalece, że nie jest prawdopodobne, żeby zdołał je ukończyć w czasie umówionym.
W Panów przypadku ustalono, że montaż rozpocznie się do 16 tygodni, wykonanie instalacji hydraulicznej i elektrycznej do 17 tygodni, uruchomienie i oddanie do eksploatacji pompy ciepła – do 19 tygodni (§ 2 ust. 1 umowy). Ust. 3 tego paragrafu przewiduje szereg możliwości przesunięcia terminu wykonania dzieła o czas przeszkody, która nie zaistniała z winy wykonawcy.
Zgodnie z § 4 ust. 3 zamawiający ma obowiązek udostępnić wykonawcy miejsce wykonywania dzieła do dnia 10 kwietnia 2023 r.
Zapytuje Pan, od jakiego dnia liczyć termin rozpoczęcia prac – czy od dnia podpisania umowy, wpłaty zaliczki. Podaje Pan, że według Pana nie ma określonego terminu rozpoczęcia prac, a termin udostępnienia liczy Pan od podpisania umowy do 10 lutego 2023 r. Zapytuje Pan, czy umowa jest umową o dzieło i czy może Pan od niej odstąpić licząc 16 tygodni od 25 sierpnia 2022 r.
Zgodnie z art. 65 K.c.:
„§ 1. Oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje.
§ 2. W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.”
W Pana wypadku nie wskazuje Pan, by strony podejmowały jakieś ustalenia, by jakikolwiek kontekst poza umową świadczył, że umowa powinna być rozumiana inaczej niż wynika z jej literalnego brzmienia.
Z tego brzmienia wynika natomiast, że termin na przystąpienie i na wykonanie prac należy liczyć od dnia podpisania umowy (przy czym nie przesłał Pan całej umowy, więc nie mam wiedzy o regulacjach dot. zaliczki) – jest on wskazany jako termin wyznaczony od umówienia się stron w tygodniach. Termin udostępnienia należy liczyć tak samo, jak Pan wskazał – wynika z tego, że Wykonawca przewidział dłuższy termin udostępnienia (nakładając na Pana gotowość tego udostępnienia) zapewne na wypadek opóźnień. To niestandardowy zapis umowny, więc nie wykluczam, że miał on być po to, by ewentualnie go wykorzystać w razie sporów.
Odstąpienie od umowy wynikające z opóźnienia może nastąpić wtedy, gdy Wykonawca opóźnia się tak dalece, że nie jest możliwe wykonanie dzieła w terminie umówionym. Na ten moment nie ma Pan danych, by stwierdzić, że tak jest – rozpoczęcie prac ma dopiero nastąpić. Powinien Pan dowiedzieć się, jaki jest czas niezbędny do wykonania tego typu prac od specjalistów i może Pan odstąpić od umowy dopiero, gdy Wykonawca opóźni się tak dalece, że okres czasu do dnia wykonania wyznaczonego umową (22 lutego przy instalacjach, 5 marca przy pompie ciepła) będzie taki sam lub mniejszy. Odstąpienie ma to znaczenie, że umowa jest traktowana jako niezawarta i może Pan żądać zwrotu zaliczki (por. art. 494 K.c.).
Brak reakcji wykonawcy mimo ponagleń
Pan Jan podpisał umowę na montaż pompy ciepła 1 marca 2023 r. W umowie określono termin rozpoczęcia prac na 12 tygodni od daty podpisania umowy. Gdy termin minął, Pan Jan kilkukrotnie kontaktował się z firmą wykonawczą, ale nie uzyskał jasnej odpowiedzi. Po 15 tygodniach od podpisania umowy złożył pisemne wezwanie do rozpoczęcia prac, wyznaczając dodatkowy tydzień na ich rozpoczęcie. Ponieważ firma nie podjęła działań, Pan Jan zgodnie z art. 635 K.c. odstąpił od umowy i zażądał zwrotu zaliczki.
Przeciągające się dostawy materiałów
Pani Katarzyna zawarła umowę na montaż pompy ciepła 15 kwietnia 2023 r., z terminem realizacji w ciągu 14 tygodni. Wykonawca powiadomił ją, że dostawy kluczowych elementów opóźniają się, ale zapewnił, że prace zakończą się maksymalnie 2 tygodnie po terminie z umowy. Gdy minęło 18 tygodni, a prace wciąż nie zostały rozpoczęte, Pani Katarzyna odstąpiła od umowy, argumentując, że z uwagi na przedłużające się opóźnienie wykonawca nie zdoła zakończyć prac na czas.
Problemy z personelem
Pan Tomasz podpisał umowę na montaż pompy ciepła 10 lutego 2023 r., z terminem zakończenia prac po 16 tygodniach. W maju firma poinformowała go, że kluczowy specjalista odpowiedzialny za montaż odszedł z pracy, co spowoduje dłuższe opóźnienie. Pan Tomasz, obawiając się, że prace nie zostaną zakończone zgodnie z planem, skorzystał z prawa do odstąpienia od umowy na podstawie art. 635 K.c.
Przy umowie na montaż pompy ciepła kluczowe jest precyzyjne określenie terminów realizacji prac oraz udostępnienia miejsca do ich wykonania. W przypadku opóźnień zamawiający ma prawo odstąpić od umowy, jeśli z powodu zwłoki wykonawcy nie jest prawdopodobne, że dzieło zostanie ukończone w umówionym terminie. Decydując się na taki krok, warto wcześniej wezwać wykonawcę do podjęcia działań i dać mu szansę na wywiązanie się z umowy. W razie odstąpienia od umowy zamawiający może żądać zwrotu zaliczki oraz dochodzić ewentualnych roszczeń wynikających z niedotrzymania warunków umowy.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online, które pomogą Ci rozwiać wątpliwości dotyczące umów, odstąpienia od nich oraz ochrony Twoich praw jako konsumenta. Nasi prawnicy analizują dokumenty, wskazują możliwe rozwiązania i doradzają, jak skutecznie dochodzić swoich roszczeń. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać szybką i rzetelną pomoc prawną bez wychodzenia z domu.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 30 kwietnia 2013 r., III AUa 956/12
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Radca prawny Anna Sufin
Radca prawny.
Zapytaj prawnika